پلاکت خون،دلایل کمبود یا افزایش پلاکت خون،درمان

  پلاکت خون،دلایل کمبود یا افزایش پلاکت خون،درمان 

پلاکت های خون سلولهایی هستند که درخون ما وجود دارند و زمانیکه تشخیص می دهند، جایی از رگهای خونی آسیب دیده، به هم می پیچند، تا جلوی خونریزی را بگیرند.

 

به بیان بهتر زمانیکه جایی از بدن شما زخم می شود، پلاکت ها به قسمت آسیب دیده زخم می چسبند و باعث بوجود آمدن لخته خون می شوند و این عمل پلاکت ها منجر به بند آمدن خونریزی می شود.

 

تعداد پلاکت نرمال در خون می بایست بین ۱۵۰۰۰۰تا ۴۵۰۰۰۰ در هر میکرومیلیلیتر باشد.

پلاکت بالای ۴۵۰۰۰۰ را بیماری ترومبوسیتوز و پلاکت های کم تر از ۱۵۰۰۰۰ را بیماری ترومبوسیتوپنی می نامند.

 

شما می توانید تعداد پلاکت خونتان را با انجام آزمایشی بنام شمارش کامل خون  CBC) مشخص کنید.

پلاکت خون بالا یا ترومبوسیتوز

 

اصطلاح پزشکی داشتن پلاکت زیاد یا افزایش پلاکت ترومبوسیتوز نامیده می شود و به دو دسته بندی زیر تقسیم می گردد:

 

ترومبوسیتوز اولیه یا اساسی:

 

در این بیماری  سلول های ناهنجار در مغز استخوان باعث ساخت مقدار زیادی پلاکت می شوند، اما دلیل تغییر هنجار سلولها نامعلوم است.

 

ترومبوسیتوز ثانویه:

 

شکل این بیماری مانند نوع اولیه است، اما دلیلش می تواند به خاطر، کم خونی، سرطان، التهاب یا عفونت باشد.

 

در ترومبوسیتوز نوع اول و دوم علائم بیماری در بدن یکسان است. این علائم شامل لخته های خون در دست ها و پاها می شود و درصورتیکه درمان نشوند ممکن است به سکته قلبی منجر شود.

 

تفاوت ترومبوسیتوز اولیه و ثانویه در نحوه درمان آنهاست:

 

برای درمان ترومبوسیتوز اولیه  می بایست، خون را تصفیه کرد و پلاکت را از خون جدا نمود، تا سطح آن به میزان طبیعی برسد.

 

اما در ترومبوسیتوز ثانویه، برای درمان می بایست علت آن معلوم شود، و سپس با درمان آن علت مانند درمان سرطان یا کم خونی، ترومبوسیتوز نیز درمان می شود.

پلاکت خون پایین یا ترومبوسیتوپنی

 

زمانیکه در خون شما پلاکت کافی وجود ندارد، دچار بیماریی شده اید، که به آن ترومبوسیتوپنی می گویند.

 

علایم آن شامل کبود شدن بدن و خونریزی مکرر، لثه، بینی و دستگاه گوارش می شود.

 

زمانی پلاکت خون بدن شما کم می شود که چیزی جلوی تولید آن را بگیرد، این عوامل شامل:

داروها

بیماری ارثی

انواع خاصی از سرطان مانند، سرطان خون یا لنفوم

شیمی درمانی

اختلال یا عفونت کلیه

مصرف الکل

پلاکت ها و سلامت قلب و عروق

 

در گفتگو با متخصص قلب و عروق بیوطب بخوانید:

 

اگر میزان پلاکت خون شما زیاد باشد، می تواند ریسک لخته شدن خون را افزایش داده و منجر به خطرات مهم تر مانند سکته قلبی شود.

 

اما بعضی از مواقع حتی با اینکه شما میزان نرمالی پلاکت در خونتان دارید، ممکن است بعلت چسبندگی بیش از حد آنها به هم خطر سکته و حمله قلبی را افزایش می دهد.

 

تعداد پلاکت کم یا زیاد در خون و همچنین پلاکت هایی که به درستی عمل نمی کنند و می توانند باعث لخته خون، سکته و یا حمله قلبی شوند، بعضی اوقات بدلیل بیماریهای ارثی هستند.

 

از اینرو در صورتیکه سابقه این نوع بیماری را در خانواده تان دارید بهتر است با یک پزشک در این زمینه صحبت کنید.

 

آزمایش مقدار پلاکت خون

پلاکت‌ها، اجزای کوچک مسطحی هستند که در خون وجود دارند و از بقیه سلو‌ل‌های خونی بسیار کوچک ترند. این ساختارها حاوی آنزیم‌هایی هستند که باعث انعقاد خون می‌شوند و وظیفه اصلی آنها جلوگیری از خون‌ریزی و خارج شدن گلبول‌قرمز از داخل رگ است.

 

علامت Plt در آزمایش خون نشان‌دهنده تعداد پلاکت‌ها در هر میلی‌لیتر مکعب خون است و عدد مربوط به آن معمولا بزرگ ترین عدد برگه آزمایش خون است.

 

غیر از کنترل انعقاد خون، از میزان پلاکت برای بررسی روند بهبود نارسایی مغز استخوان و بیماری‌های خونی هم استفاده می‌شود.

 

مقادیر طبیعی : پلاکت بین ۱۵۰ هزار تا ۴۰۰ هزار در هر میلی‌مترمکعب خون برای بزرگسالان طبیعی است. در نوزادان این مقدار کمی بیشتر است.

 

محدوده خطر : پلاکت زیر ۵۰ هزار یا بیشتر از یک میلیون غیر طبیعی است و نیازمند توجه خاص است.

 

چه چیزهایی پلاکت را کاهش می‌دهد؟

 

بزرگ شدن طحال، خون‌ریزی شدید و مصرف پلاکت، لوسمی یا سرطان خون، ترومبوسیتوپنی، انواع وراثتی کمبود پلاکت، انعقاد منتشر خون در داخل رگ‌ها، شیمی‌درمانی بعد از سرطان، عفونت و نارسایی مغز استخوان باعث کاهش پلاکت می‌شوند. عدم تولید پلاکت می‌تواند به خاطر مشکلات استخوانی نیز باشد.

 

چه چیزهایی پلاکت را افزایش می‌دهد؟

 

بیماری‌ آرتریت روماتویید، کم‌خونی فقر آهن، مشکلات بعد از برداشتن طحال، بعضی سرطان‌ها و بیماری‌های ژنتیکی خاص باعث افزایش مقدار پلاکت می‌شوند.

 

نکاتی در رابطه با پلاکت خون

 

ورزش شدید و قدرتی باعث افزایش میزان پلاکت می‌شود.

 

در هنگام قاعدگی مقدار پلاکت خون کمی کاهش پیدا می‌کند.

 

قرص‌های ضد بارداری باعث بالا رفتن مقدار پلاکت می‌شوند.

 

داروی استامینوفن پلاکت را کاهش می‌دهد.

 

اجزای آزمایش پلاکت خون

 

به غیر از اجزای اصلی آزمایش خون مثل مقدار پلاکت، گلبول‌سفید و قرمز، هموگلوبین، مقادیر دیگری مثل:

 

• MCV یا mean corpuscular volume

 

• MCH یا mean corpuscular hemoglobin

 

• MCHC یا mean corpuscular hemoglobin concentration

 

وجود دارند که همه مربوط به گلبول‌قرمز و اندازه و شکل و مقدار هموگلوبین آن هستند. مقادیر متفاوت هر کدام از این ها می‌تواند نشان‌دهنده ی نوع خاصی از کم‌خونی باشد.

  

آزمایش خون یکی از ساده‌ترین روش‌های آزمایشی است. با پیشرفت تکنولوژی و وجود دستگاه‌های جدید معمولا پس از چند دقیقه می‌‌توان پاسخ این آزمایش را دریافت کرد.

برای انجام این آزمایش حدود ۵ تا ۷ میلی‌لیتر از خون وریدی (سیاهرگی) لازم است که معمولا آن را در یک لوله آزمایش که با ماده ضدانعقاد خون پوشیده شده است جمع‌آوری می‌کنند.

 

برای ترکیب شدن بهتر ماده ضدانعقاد با خون، موقع‌ خون‌گیری و کمی بعد از آن، لوله را تکان می‌دهند. در طی انجام آزمایش باید از هر اتفاقی که موجب تخریب سلول‌های خونی می‌شود جلوگیری کرد. بعد از انجام آزمایش باید مدتی روی محل خون‌گیری فشار آورد تا خون بند بیاید.

در موارد کم‌‌خونی شدید هم، خون‌گیری برای انجام آزمایش خون مشکلی ایجاد نمی‌کند. برای کسانی که از سوزن یا مشاهده ی خون ترس دارند، باید تمهیدات ویژه در نظر گرفت.

 

بهترین زمان برای انجام آزمایش خون صبح و در شرایط طبیعی بدن است. استرس، فعالیت بدنی شدید و یا خون‌ریزی حاد می‌تواند نتایج آزمایش را کمی تغییر دهد.

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد