کامپیوتر من

کمکهای اولیه جهت دانشجویان

علائم حیاتی بدن انسان

علائم حیاتی پایه و شرح حال

به عنوان یک تکنسین پایه فوریتهای پزشکی باید با انجام یک ارزیابی سریع ولی دقیق ، نیازهای بیمار را تشخیص دهید و مراقبت های اورژانسی لازم را برای بیمار فراهم کنید . ارزیابی بیمار شامل مراحل زیادی می شود و پیچیده ترین مهارتی است که در رشته تکنسین پایه فوریت های پزشکی خواهید آموخت . برای آسانترکردن این وظیفه ، مفید است که ابتدا اجزا و مهارتهای کلیدی در ارزیابی بیمار را بشناسید و سپس جزء به جزء مراحل

آ ن را بیاموزید .

هنگامی که ارزیابی را شروع می کنید ، باید یک سری اطلاعات کلیدی در مورد بیمارجمع آوری و ثبت کنید . همچنین نیاز به بدست آوردن و ارزیابی علائم حیاتی بیمار دارید . آسیب ها ، بیماریها یا علائمی که منجربه تماس با 115 می شود و شرح حال آنچه که قبل و بعد از تماس رخ می دهد ، بعضی اطلاعات مهمی هستند که باید با مجموعه ای از سئوالها بدست آورید : همچنین باید اطلاعاتی درباره تاریخچه طبی قبلی بیمار ووضعیت عمومی او بدست آورید .

این بخش با توضیح شکایت اصلی و نشانه و علائم آغاز می شود . سپس توضیح می دهد که اطلاعات کلیدی لازم در شروع ارزیابی بیمار چیست و چرا آنها را لازم دارید . همچنین هر کدام از علائم حیاتی را توضیح می دهد ومرحله به مرحله بدست آوردن آنها را شرح می دهد هم علائم طبیعی و هم غیر طبیعی مورد بررسی قرار می گیرد . این بخش با توضیحاتی در مورد نحوة گرفتن SAMPLE history (شرح حال) پایان می یابد.

جمع آوری اطلاعات کلیدی در موردبیمار :

طی ارزیابی، شما باید از چشمها ، دستها ، بینی و چند ابزار پزشکی مهم برای جمع آوری اطلاعات از بیمار استفاده کنید . لازم است بدانید چه سئوالهایی باید بپرسید و چگونه آنها را بپرسید

با استفاده از قدرت نتیجه گیری ،می توانید معانی وکاربرد یافته های خود و اطلاعاتی که جمع آوری کرده اید را تفسیر کنید . هنگام ارزیابی بیمار باید نگاه کنید ، گوش کنید ، احساس کنید و فکر کنید . ارزیابی صحنه یا اطلاعاتی که امدادگریا اطرافیان هنگام ورود به صحنه به شما می دهند باید فوراًمشخص کند که آیا شما در یک صحنه تصادف حاضر شده اید یا اینکه یک مشکل شدید طبی وجود دارد. ابتدا ، نام بیمار را بیابید . لازم است نام بیمار را بدانید تا بتوانید به راحتی او را خطاب قرار دهید .

اگر بیمار بزرگسال ، از خویشاوندان یا دوستان نزدیک تان نباشد ، باید عنوان خانم یا آقا را هنگام خطاب قرار دادن او قبل از نام و فامیلش به کار برید .

می توانید از او بپرسید دوست دارد با چه نامی صدایش بزنید . اغلب ، وابستگان یا کارمندان خانه سالمندان یا مراکز مراقبت دائمی ، سالخوردگان را با نام کوچکشان صدا می زنند . شما نباید از چنین عناوین خودمانی استفاده کنید .اگر تلفظ نام بیمار مشکل است فقط به جای آن بگویید خانم یاآقا ،تا حالت احترام و حرفه ای خود را برسانید .

باید سعی کنید که بچه ها را با نام کوچکشان به خصوص نامی که معمولاً او را با آن نام می خوانند ، صدا بزنید .

حتی شیر خواران و کودکان نوپا که هنوز پاسخ زبانی نمی دهند می توانند نامشان را تشخیص دهند و هنگامیکه آنرا استفاده می کنید از نگرانیشان کاسته می شود.

اگر بیماری بدون همراه و بیهوش یا گیج است ، باید داخل کیف پول یا جیبش را نگاه کنید تا گواهینامه رانندگی یا مدارک دیگر تشخیص هویتی که نام بیمار را مشخص میکند بیایید. همزمان ، باید هر نوع کارت تشخیص هویت بیمارستان یا مدارک پزشکی را چک کنید . همیشه در حضور تکنسین دیگر یا مأمورین نیروی انتظامی به دنبال مدرک تشخیص هویت در صحنه بگردید.

دانستن سن و جنس هم نکات مهمی در ارزیابی بیمار هستند که باید در نظر گرفته شوند. بعضی شرایط و بیماریها بیشتر در افراد جوان وجود دارد . و برخی دیگر معمولاً فقط در بیماران مسن تر است . بعضی شرایط در گروه سنی خاصی در مردان بزرگسال شایع تر است ولی همین شرایط در سنین دیگری در زنان شایع تر می باشد . بعضی بیماری ها ، فقط در بیماران زن یا فقط مرد یافت می شوند . به علاوه ، میزان طبیعی بعضی علائم حیاتی پایه در گروههای سنی مختلف شامل کودکان ، بالغین و افراد مسن متفاوت است .

علائم حیاتی بدن انسان

نبض

بـه ضربان شریانها اطلاق میگردد که از موج فشاری که دررگــها سیر میکند پدید می آید. (نبض به سبب حرکت روبه جـلو خـون ایجاد نمی گـردد) سـرعـت ایـن مـوج در نـاحـیـه سـرخـرگ آئـورت ۵-۳ متـر در ثـانـیـه، در عـروق مـحیطی ازقـدرت آن کـاسـتـه شده اما به سرعتش افزوده می گـردد،

بنابراین سرعت آن در انشعابات شریانهای بزرگ ۱۰-۷ متر در ثانیه و در شریانهای کوچک ۳۵-۱۵ متر در ثانیه است. موج فشار نبض ۱۵ برابر سریعتر از جریان خون منتقل میگردد.

نکته:

تعداد ضربان نبض در دقیقه در افراد سالم برابر با تعداد ضربان قلب در دقیقه است، اما در آریتمی (ضربان قلب نامنظم) ضربان نبض و قلب یکسان نبوده و ضربان قلب بایستی توسط گوشی طبی و سمع صدای قلب تعیین گردد.

نکته:

خصوصیات نبض شامل سرعت، ریتم (منظم و یا غیر منظم) و قدرت (ضعیف و یا قوی) می باشد.

نکته:

سرعت ضربان نبض در افراد سالم در حالت استراحت ۱۰۰-۶۰ بار در دقیقه، در هنگام خواب ممکن است تا ۴۰ بار در دقیقه و پس از فعالیت شدید جسمی به ۲۲۰-۲۰۰ ضربان در دقیقه نیز برسد.

نکته: تعداد ضربان قلب و یا نبض در دقیقه به سن، جثه، وزن و آمادگی جسمانی افراد بستگی دارد.

حدود نرمال ضربان نبض در سنین مختلف در حالت استراحت به قرار زیر است:

۱- نوزادان: ۱۷۰-۱۰۰ (متوسط ۱۴۰) بار در دقیقه.

۲- کودکان ۱۰-۱ سال: ۱۴۰-۶۰ (متوسط ۹۰) بار در دقیقه.

۳- کودکان ۱۰ سال به بالا و مردان بالغ: ۱۰۰-۶۰ (متوسط ۷۲) بار در دقیقه.

۴- در ورزشکاران حرفه ای: ۶۰-۴۰ بار در دقیقه.

۵- افراد مسن: ۶۵-۵۰ بار دردقیقه.

۶- زنان بالغ: ۸۶-۷۶ بار در دقیقه.

نحوه گرفتن نبض:

نبض را با دو انگشت اشاره و میانی بایستی حس کرد. با انگشت شست اقدام به گرفتن نبض نکنید چراکه شست خود دارای نبض است و با نبض سایر نقاط تداخل ایجاد میکند. انگشتان اشاره و میانی باید روی شریان قرار گرفته و با اعمال فشار اندک در برابر یک ساختار محکم نظیر استخوان نبض لمس گردد.

نقاط نبض دار بدن:

۱- نـبـض رادیـال و یا زند زبـریـن (RAIDAL PULSE):

درسمت خارجی مچ دست (سمت شست) واقع شده است.

۲- نـبـض زنـد زیرین(ULNAR PULSE):

در سمت داخلی مچ (انگشت کوچک) واقع شده است.

۳- نـبـض کـاروتـیـد و یا گردنی(CAROTID PULSE):

در گردن در طول لبه خارجی نای و یا زیر فک واقع است.

نکته:

از اعـمـال فـشـار زیـاد روی شـریان هـای گـردنی جداً اجـتــناب کنید، چراکه تحریک گیرنده های فشار آن (با لمس مـحـکم) مـیتواند کاهش ضربان قلب و یا حتی توقف قلب را در پـی داشته بـاشـد.

هـمـچـنین نـبـایـد دو شـریـان گردنی هـمزمـان لـمـس گـردند. لـمــــس همزمان دو شریان گردنی غـش و یـا ایسکـمی (کاهش خونراسانی موقت به قلب) را در پی خواهد داشت.

۴- نبض بازویی و یا براکیال(BRACHIALPULSE):

میان عضلات دوسر و سه سر و در قسمت میانی و داخلی آرنج واقع است.

۵- نبض رانی(FEMORALPULSE):

در کشاله ران واقع است.

۶- نبض پس زانو(POPLITEAL PULSE):

در پشت زانو واقع است. برای لمس آن زانو بایستی ۱۲۰ درجه خم گردد.

۷- نبض پشت پایی(DORSALIS PEDIS):

در روی پا و وسط دو قوزک واقع است.

۸- نبض درشت نی خلفی(TIBIALIS POSTERIOR PULSE):

در پشت قوزک داخلی پا واقع است.

۹- نبض گیجگاهی(TEMPORAL PULSE) :

روی شقیقه ها درست کنار گوش واقع است.

۱۰- نبض اپیکال(APICAL PULSE):

همان مکانی است که پزشکان با گوشی طبی ضربان قلب را شمارش میکنند.

نکته:چنانچه فشار سیستولیک فرد پایین تر از ۹۰ میلی متر جیوه باشد نبض رادیال غیر قابل لمس خواهد شد.

نکته:چنانچه فشار سیستولیک فرد پایین تر از ۸۰ میلی متر جیوه باشد نبض بازویی غیر قابل لمس خواهد شد.

نکته: چنانچه فشار سیستولیک فرد پایین تر از ۶۰ میلی متر جیوه باشد نبض کاروتید غیر قابل لمس خواهد شد. از آنجایی که فشار سیستولیک به ندرت تا این اندازه افت میکند، فقدان نبض گردنی معمولا نشانه مرگ است.

نحوه اندازه گیری نبض:

تعداد ضربان نبض را در ۱۵ ثانیه شمارش کرده و آن را در عدد ۴ ضرب کنید، و یا تعداد ضربان را در مدت زمان ۱۰ثانیه شمارش کرده و سپس آن را در عدد ۶ ضرب کنید.

نکته:

هنگام گرفتن نبض زمان گیری باید از اولین موج نبض شروع شده و این نبض برابر با صفر فرض شود. سپس نبض بعدی به عنوان شماره ۱ به حساب آورده گردد. بنابراین شمارش باید از صفر شروع شود و نه از یک.

نکته:

به ازای هر ۰.۵۶ درجه سانتی گراد تب (افزایش دمای بدن) سرعت قلب و نبض ۱۰ ضربان افزایش می یابند.

نکته:

کاهش فشار خون تعداد ضربان نبض و قلب را افزایش میدهد.

نکته:

مصرف غذا و روند گوارش ضربان قلب را اندکی افزایش میدهد.

ضربان قلب ماکزیموم:

حداکثر تعداد ضربان قلب و یا نبضی است که قلب قادر به تولید آن میباشد.

این تعداد ضربان با فرمول زیر قابل سنجش است:

ضربان قلب ماکزیموم = سن -۲۲۰

ضربان قلب هدف:

حد ضربان قلبی است که در آن به سیستم قلبی عروقی بدن صدمه نرسیده وبه بدن فشار وارد نمیگردد. هنگام فعالیت بدنی نباید تعداد ضربان قلب از حد ضربان قلب هدف فراتر رود. ضربان قلب هدف معمولا ۸۰-۶۰ در صد ضربان قلب ماکزیموم میباشد.

زمان بازگشت به حالت اولیه:

مدت زمانی است که پس از فعالیت جسمی، ضربان قلب به ضربان در حال استراحت بازمی گردد. هر چه این زمان کوتاهتر باشد، فرد از آمادگی جسمی بالاتری برخوردار است.

علل تعداد ضربان بیشتر ازحد نرمال:

شوک-خونریزی-گرما زدگی-کم آبی-تب-درد-هیجانات-فعالیت بدنی-استرس-پرکاری غده تیروئید-کم خونی-مصرف کافئین و سایر محرکات-استعمال سیگار-مصرف داروهای ویژه درمان آسم.

علل تعداد ضربان کمتر از حد نرمال:

کم کاری غده تیروئید-مصرف داروهای قلبی عروقی-بیماریها ونارساییهای قلبی-افت حرارت بدن-بی اشتهایی عصبی-گرمازدگی شدید-مصرف سرکوب کننده ها(مثل الکل)

علل نبض ضعیف:

نارسایی های قلبی-شوک-فشار خون پایین-کم آبی-خونریزی-استفراغ شدید-سوء تغذیه.

سرعت تنفس:

در نوزادان: ۶۰-۴۰ بار در دقیقه.

در کودکان ۶-۱ سال: ۲۶-۱۸ بار در دقیقه.

در افراد ۷ سال به بالا: ۲۴-۱۲ بار در دقیقه.

خصوصیات تنفس:

سرعت (تعداد تنفس در دقیقه) - عمق (عمیق و یا کم عمق) - سهولت (راحت و یا سخت و دردناک) - بی صدا و یا صدا دار.

درجه حرارت بدن:

درجه حرارت بدن به عواملی همچون جنس، فعالیت بدنی، مصرف غذا، مصرف مایعات داغ و یا سرد، ساعت از روز و در زنان به مرحله سیکل ماهانه بستگی دارد.

درجه حرارت نرمال:۳۶.۵ تا ۳۷.۲ درجه سانتی گراد است.

تب:

درجه حرارت مقعدی و گوشی فراتر از ۳۸.۳ و دهانی (زیر زبانی) فراتر از ۳۷.۸ درجه سانتی گراد تب محسوب میگردند.

هیپوترمی (کاهش دمای بدن):

به درجه حرارت کمتر از ۳۶.۱ درجه سانتی گراد اطلاق میگردد.

محل های اندازه گیری دمای بدن:

دهان (زیر زبانی) - مقعد - زیر بغل- گوش (پرده صماخ) - پوست (پیشانی)

نکته:

درجه حرارت مقعدی و گوشی دقیق تر از دهانی میباشند.

نکته:

دمای اندازه گیری شده زیر زبانی ۰.۳ تا ۰.۶ سانتی گراد کمتر از دمای مقعدی و گوشی میباشد.

نکته:

دمای اندازه گیری شده زیر بغلی ۰.۳ تا ۰.۶ سانتی گراد بیشتر از دمای زیر زبانی میباشد.

نکته:

دمای زیر زبانی تحت تاثیر نوشیدنیهای گرم ویا سرد، غذا و تنفس قرار دارد.

نکته:

دمای پوستی قابل اطمینان نیست چراکه تحت تاثیر دمای محیط، جریان هوا و جریان خون موضعی قرار دارد.

نکته:

دمای بدن در هنگام عصر ۰.۶ سانتی گراد بیشتر از صبح هنگام است.

نکته:

دمای بدن زنان در هنگام تخمک گذاری در حداکثر خود میباشد. دمای بدن زنان در طول سیکل ماهانه تا ۰.۶ سانتی گراد در نوسان است.

علل تب:

عفونت ها-مصرف داروهای آنتی بیوتیک، مخدر و آنتی هیستامین ها-آسیب ها و جراحات شدید (حمله قلبی، گرمازدگی، سکته، سوختگی ها)-پر کاری غده تیروئید-آرتریت-برخی سرطانها.

علل کاهش دمای بدن:

شوک-در معرض سرما واقع شدن-مصرف الکل و برخی داروها-دیابت-کم کاری غده تیروئید-در پی عفونت در افراد مسن و یا نوزاد.

انواع دماسنجها:

دماسنج شیشه ای حاوی جیوه-دماسنج الکترونیکی-دما سنج مادون قرمز گوشی-دماسنج نواری پیشانی.

نکته:

استفاده از دماسنجهای شیشه ای و حاوی جیوه توصیه نمیگردد. بویژه برای کودکان چرا که احتمال شکسته شدن شیشه و خروج جیوه هنگام اندازه گیری وجود دارد.

نکاتی که باید پیش از اندازه گیری درجه حرارت بدن مد نظر قرار گیرند:

۱- دمای بدن بایستی پس از یک ساعت از فعالیت شدید جسمی و یا استفاده از وان آب گرم و یا جکوزی اندازه گیری شود.

۲- دمای بدن باید ۳۰ دقیقه پس از استعمال سیگار، مصرف غذا و یا مصرف نوشیدنیهای سرد و یا گرم اندازه گیری گردد.

نحوه اندازه گیری دمای بدن با دماسنج دیجیتال و یا جیوه ای:

نکته:

پیش از قرار دادن دماسنج جیوه ای مطمئن شوید که سطح جیوه پایین تر از ۳۷ درجه سانتی گراد است.

۱- دماسنج دیجیتال و یا جیوه ای را زیر زبان قرار دهید. سپس لبها را کاملا ببندید.

۲- دماسنج جیوه ای را ۴-۳ دقیقه و دماسنج دیجیتال را تا شنیدن صدای بوق در زیر زبان نگه دارید.

۳- پس از خارج ساختن دماسنج دیجیتال دمای اندازه گیری شده را بخوانید. برای خواندن دما در دماسنج جیوه ای آن را بصورت افقی نگه داشته و به آرامی آن را بچرخانید تا ستون جیوه آن رویت گردد. فاصله میان علایم بلند یک درجه و فاصله میان علایم کوتاه ۰.۲ درجه سانتیگراد میباشد.

۴- در انتها دماسنج را با آب سرد و صابون و یا الکل طبی (سفید) شستشو دهید.

نکته:

به منظور اندازه گیری دمای زیر بغل دماسنج جیوه ای را زیر بغل قرار داده و ۳-۲ دقیقه صبر کنید. سپس ۰.۶ سانتی گراد به عدد خوانده شده اضافه کنید.

نکته:

برای اندازه گیری دمای مقعد سر دماسنج را توسط مواد لغزده ساز چرب کرده و سر آن را به میزان ۲.۵ سانتی متر به داخل مقعد داخل کنید. پس از اندازه گیری دماسنج را با آب و صابون و الکل طبی کاملا تمیز کنید.

نکته:

برای اندازه گیری دمای گوش کافیست سر دماسنج ویژه گوش را داخل مجرای گوش قرار داده و دکمه آغاز اندازه گیری را فشار دهید. پس از یک ثانیه دمای پرده صماخ تعیین خواهد شد.

علائم حیاتی پایه

و شرح حال

اهـداف :

1- تشخیص اجزاء علائم حیاتی

2- توضیح روشهای محاسبه ریت تنفس

3- تعیین اجزایی که هنگام ارزیابی تنفس بیمار باید به آنها دقت کرد .

4- تمایز بین تنفس صدا دار، بازحمت ، سطحی.

5- توضیح روشهای محاسبه ریت نبض.

6- توضیح اطلاعاتی که هنگام ارزیابی نبض بیمار بدست می آید .

7- تفاوت بین نبض نا منظم از منظم و نبض ضعیف از قوی

8- توضیح روشهای ارزیابی رنگ ، حرارت و سایر شرایط پوست (پرشدن مجدد مویرگی در شیرخوارن و کودکان ).

9- تشخیص رنگ پوست طبیعی از غیر طبیعی

10- تفاوت بین رنگ پوست زرد ، قرمز، آبی و رنگ پریده .

11- تشخیص درجه حرارت طبیعی از غیر طبیعی پوست

12- تفاوت بین پوست سرد ، خنک ، داغ .

13- تشخیص شرایط طبیعی و غیر طبیعی پوست

14- تعیین پرشدگی مجدد مویرگی در شیر خواران و کودکان.

15- توضیح روشهای ارزیابی مردمکها

16- تشخیص اندازه طبیعی و غیر طبیعی مردمکها

17- تفاوت بین اندازه بزرگ و کوچک مردمک.

18- تمایز بین مردمکهای دارای عکس العمل و بدون عکس العمل ، و مردمکهای مساوی و نامساوی

19- توضیح روشهایی برای ارزیابی فشار خون

20- تعیین فشار سیستولیک

21- تعیین فشار دیاستولیک

22- توضیح تفاوت بین روش سمع و لمس برای دستیابی به فشار خون

23- تعیین اجزاء شرح حال

24- تفاوت بین علامت و نشانه

25- توضیح اهمیت گزارش و ثبت درست علائم حیاتی پایه .

26- توضیح در مورد لزوم جستجو برای به دست آوردن تاریخچه پزشکی بیشتر

27- توضیح اهمیت اندازه گیری علائم حیاتی پایه

28- تشخیص و پاسخ به احساساتی که بیمار طی ارزیابی تجربه می کند .

29- لزوم به دست آوردن و ثبت مجموعه دقیقی از علائم حیاتی

30- توضیح دلیل منطقی ثبت مجموعه بیشتری از علائم حیاتی

31- توضیح اهمیت بدست آوردن شرح حال

32- نشان دادن مهارتهایی که در ارزیابی تنفس لازم است.

33- نشان دادن مهارتهایی که برای محاسبه نبض لازم می باشد .

34- نشان دادن مهارتهایی که برای ارزیابی رنگ ، حرارت و سایر شرایط پوست و پر شدن مجدد مویرگی در شیر خواران و کودکان لازم می باشد .

35- نشان دادن مهارتهایی که برای ارزیابی مردمکها لازم می باشد .

36- نشان دادن مهارتهایی که برای بدست آوردن فشار خون لازم می باشد .

37- نشان دادن مهارتهایی که باید برای بدست آوردن اطلاعات از بیمار ، خانواده یا حاضرین در صحنه استفاده شود.

شما یک تکنسین پایه فوریت های پزشکی می باشید .

در مسیر بیمارستان ، تکنسین با تجربه ، درگروه می خواهد که دوباره علائم حیاتی بیمار ، کنترل شود. یکی از تکنسین های پایه ای که درگروه است می پرسد :‹‹ آیا واقعاً می خواهی که به این زودی دوباره آنهاراچک کنم: دقیقاً 5 دقیقه پیش چک کرده ام ›› و یک پاسخ مختصررامی شنود : بله ، لطفاً و با این پاسخ شروع به کار می کند .

دراین بخش مفهوم مراقبت ضروری شناخته می شود که در رابطه با ارزیابی و بدست آوردن علائم حیاتی پایه بیمارو گرفتن شرح حال است این بخش همچنین به شما کمک می کند که به سوالهای زیر پاسخ دهید :

1- چرا ارزیابی پیاپی علائم حیاتی ، هنگام مراقبت از بیمار با مشکل طبی جدی یا ترومای شدید لازم است ؟

2- چگونه شرح حالیکه در محل صحنه بدست می آید میتواند برای کارکنان بخش اورژانس در بیمارستان پذیرش کننده بیمار مفید باشد .

نبض

نکته:

خصوصیات نبض شامل سرعت، ریتم (منظم و یا غیر منظم) و قدرت (ضعیف و یا قوی) می باشد.

نکته:

نکته: تعداد ضربان قلب و یا نبض در دقیقه به سن، جثه، وزن و آمادگی جسمانی افراد بستگی دارد.

حدود نرمال ضربان نبض در سنین مختلف در حالت استراحت به قرار زیر است:

۱- نوزادان: ۱۷۰-۱۰۰ (متوسط ۱۴۰) بار در دقیقه.

۲- کودکان ۱۰-۱ سال: ۱۴۰-۶۰ (متوسط ۹۰) بار در دقیقه.

۳- کودکان ۱۰ سال به بالا و مردان بالغ: ۱۰۰-۶۰ (متوسط ۷۲) بار در دقیقه.

۴- در ورزشکاران حرفه ای: ۶۰-۴۰ بار در دقیقه.

۵- افراد مسن: ۶۵-۵۰ بار دردقیقه.

۶- زنان بالغ: ۸۶-۷۶ بار در دقیقه.

نحوه گرفتن نبض:

نقاط نبض دار بدن:

۱- نـبـض رادیـال و یا زند زبـریـن (RAIDAL PULSE):

درسمت خارجی مچ دست (سمت شست) واقع شده است.

۲- نـبـض زنـد زیرین(ULNAR PULSE):

در سمت داخلی مچ (انگشت کوچک) واقع شده است.

۳- نـبـض کـاروتـیـد و یا گردنی(CAROTID PULSE):

در گردن در طول لبه خارجی نای و یا زیر فک واقع است.

نکته:

۴- نبض بازویی و یا براکیال(BRACHIALPULSE):

میان عضلات دوسر و سه سر و در قسمت میانی و داخلی آرنج واقع است.

۵- نبض رانی(FEMORALPULSE):

در کشاله ران واقع است.

۶- نبض پس زانو(POPLITEAL PULSE):

در پشت زانو واقع است. برای لمس آن زانو بایستی ۱۲۰ درجه خم گردد.

۷- نبض پشت پایی(DORSALIS PEDIS):

در روی پا و وسط دو قوزک واقع است.

۸- نبض درشت نی خلفی(TIBIALIS POSTERIOR PULSE):

در پشت قوزک داخلی پا واقع است.

۹- نبض گیجگاهی(TEMPORAL PULSE) :

روی شقیقه ها درست کنار گوش واقع است.

۱۰- نبض اپیکال(APICAL PULSE):

همان مکانی است که پزشکان با گوشی طبی ضربان قلب را شمارش میکنند.

نکته:چنانچه فشار سیستولیک فرد پایین تر از ۹۰ میلی متر جیوه باشد نبض رادیال غیر قابل لمس خواهد شد.

نکته:چنانچه فشار سیستولیک فرد پایین تر از ۸۰ میلی متر جیوه باشد نبض بازویی غیر قابل لمس خواهد شد.

نحوه اندازه گیری نبض:

نکته:

به ازای هر ۰.۵۶ درجه سانتی گراد تب (افزایش دمای بدن) سرعت قلب و نبض ۱۰ ضربان افزایش می یابند.

نکته:

کاهش فشار خون تعداد ضربان نبض و قلب را افزایش میدهد.

نکته:

مصرف غذا و روند گوارش ضربان قلب را اندکی افزایش میدهد.

ضربان قلب ماکزیموم:

حداکثر تعداد ضربان قلب و یا نبضی است که قلب قادر به تولید آن میباشد.

این تعداد ضربان با فرمول زیر قابل سنجش است:

ضربان قلب ماکزیموم = سن -۲۲۰

ضربان قلب هدف:

زمان بازگشت به حالت اولیه:

علل تعداد ضربان بیشتر ازحد نرمال:

علل تعداد ضربان کمتر از حد نرمال:

علل نبض ضعیف:

نارسایی های قلبی-شوک-فشار خون پایین-کم آبی-خونریزی-استفراغ شدید-سوء تغذیه.

سرعت تنفس:

در نوزادان: ۶۰-۴۰ بار در دقیقه.

در کودکان ۶-۱ سال: ۲۶-۱۸ بار در دقیقه.

در افراد ۷ سال به بالا: ۲۴-۱۲ بار در دقیقه.

خصوصیات تنفس:

سرعت (تعداد تنفس در دقیقه) - عمق (عمیق و یا کم عمق) - سهولت (راحت و یا سخت و دردناک) - بی صدا و یا صدا دار.

درجه حرارت بدن:

درجه حرارت نرمال:۳۶.۵ تا ۳۷.۲ درجه سانتی گراد است.

تب:

درجه حرارت مقعدی و گوشی فراتر از ۳۸.۳ و دهانی (زیر زبانی) فراتر از ۳۷.۸ درجه سانتی گراد تب محسوب میگردند.

هیپوترمی (کاهش دمای بدن):

به درجه حرارت کمتر از ۳۶.۱ درجه سانتی گراد اطلاق میگردد.

محل های اندازه گیری دمای بدن:

دهان (زیر زبانی) - مقعد - زیر بغل- گوش (پرده صماخ) - پوست (پیشانی)

نکته:

درجه حرارت مقعدی و گوشی دقیق تر از دهانی میباشند.

نکته:

دمای اندازه گیری شده زیر زبانی ۰.۳ تا ۰.۶ سانتی گراد کمتر از دمای مقعدی و گوشی میباشد.

نکته:

دمای اندازه گیری شده زیر بغلی ۰.۳ تا ۰.۶ سانتی گراد بیشتر از دمای زیر زبانی میباشد.

نکته:

دمای زیر زبانی تحت تاثیر نوشیدنیهای گرم ویا سرد، غذا و تنفس قرار دارد.

نکته:

دمای پوستی قابل اطمینان نیست چراکه تحت تاثیر دمای محیط، جریان هوا و جریان خون موضعی قرار دارد.

نکته:

دمای بدن در هنگام عصر ۰.۶ سانتی گراد بیشتر از صبح هنگام است.

نکته:

علل تب:

علل کاهش دمای بدن:

انواع دماسنجها:

دماسنج شیشه ای حاوی جیوه-دماسنج الکترونیکی-دما سنج مادون قرمز گوشی-دماسنج نواری پیشانی.

نکته:

نکاتی که باید پیش از اندازه گیری درجه حرارت بدن مد نظر قرار گیرند:

۱- دمای بدن بایستی پس از یک ساعت از فعالیت شدید جسمی و یا استفاده از وان آب گرم و یا جکوزی اندازه گیری شود.

۲- دمای بدن باید ۳۰ دقیقه پس از استعمال سیگار، مصرف غذا و یا مصرف نوشیدنیهای سرد و یا گرم اندازه گیری گردد.

نحوه اندازه گیری دمای بدن با دماسنج دیجیتال و یا جیوه ای:

نکته:

پیش از قرار دادن دماسنج جیوه ای مطمئن شوید که سطح جیوه پایین تر از ۳۷ درجه سانتی گراد است.

۱- دماسنج دیجیتال و یا جیوه ای را زیر زبان قرار دهید. سپس لبها را کاملا ببندید.

۲- دماسنج جیوه ای را ۴-۳ دقیقه و دماسنج دیجیتال را تا شنیدن صدای بوق در زیر زبان نگه دارید.

۴- در انتها دماسنج را با آب سرد و صابون و یا الکل طبی (سفید) شستشو دهید.

نکته:

علائم حیاتی پایه

و شرح حال

اهـداف :

1- تشخیص اجزاء علائم حیاتی

2- توضیح روشهای محاسبه ریت تنفس

3- تعیین اجزایی که هنگام ارزیابی تنفس بیمار باید به آنها دقت کرد .

4- تمایز بین تنفس صدا دار، بازحمت ، سطحی.

5- توضیح روشهای محاسبه ریت نبض.

6- توضیح اطلاعاتی که هنگام ارزیابی نبض بیمار بدست می آید .

7- تفاوت بین نبض نا منظم از منظم و نبض ضعیف از قوی

8- توضیح روشهای ارزیابی رنگ ، حرارت و سایر شرایط پوست (پرشدن مجدد مویرگی در شیرخوارن و کودکان ).

9- تشخیص رنگ پوست طبیعی از غیر طبیعی

10- تفاوت بین رنگ پوست زرد ، قرمز، آبی و رنگ پریده .

11- تشخیص درجه حرارت طبیعی از غیر طبیعی پوست

12- تفاوت بین پوست سرد ، خنک ، داغ .

13- تشخیص شرایط طبیعی و غیر طبیعی پوست

14- تعیین پرشدگی مجدد مویرگی در شیر خواران و کودکان.

15- توضیح روشهای ارزیابی مردمکها

16- تشخیص اندازه طبیعی و غیر طبیعی مردمکها

17- تفاوت بین اندازه بزرگ و کوچک مردمک.

18- تمایز بین مردمکهای دارای عکس العمل و بدون عکس العمل ، و مردمکهای مساوی و نامساوی

19- توضیح روشهایی برای ارزیابی فشار خون

20- تعیین فشار سیستولیک

21- تعیین فشار دیاستولیک

22- توضیح تفاوت بین روش سمع و لمس برای دستیابی به فشار خون

23- تعیین اجزاء شرح حال

24- تفاوت بین علامت و نشانه

25- توضیح اهمیت گزارش و ثبت درست علائم حیاتی پایه .

26- توضیح در مورد لزوم جستجو برای به دست آوردن تاریخچه پزشکی بیشتر

27- توضیح اهمیت اندازه گیری علائم حیاتی پایه

28- تشخیص و پاسخ به احساساتی که بیمار طی ارزیابی تجربه می کند .

29- لزوم به دست آوردن و ثبت مجموعه دقیقی از علائم حیاتی

30- توضیح دلیل منطقی ثبت مجموعه بیشتری از علائم حیاتی

31- توضیح اهمیت بدست آوردن شرح حال

32- نشان دادن مهارتهایی که در ارزیابی تنفس لازم است.

33- نشان دادن مهارتهایی که برای محاسبه نبض لازم می باشد .

35- نشان دادن مهارتهایی که برای ارزیابی مردمکها لازم می باشد .

36- نشان دادن مهارتهایی که برای بدست آوردن فشار خون لازم می باشد .

37- نشان دادن مهارتهایی که باید برای بدست آوردن اطلاعات از بیمار ، خانواده یا حاضرین در صحنه استفاده شود.

شما یک تکنسین پایه فوریت های پزشکی می باشید .

1- چرا ارزیابی پیاپی علائم حیاتی ، هنگام مراقبت از بیمار با مشکل طبی جدی یا ترومای شدید لازم است ؟

تنفس :

بیماری که بدون کمک تنفس می کند گفته می شود که تنفس خود به خودی یا تهویه خود به خود دارد . هر تنفس کامل شامل دو مرحله مشخص است : دم و بازدم . طی دم قفسه سینه بالا می آید و هوای اکسیژن دار را به داخل ریه ها می کشد . طی بازدم ، قفسه سینه به حالت اولیه خود باز می گردد و هوای دارای دی اکسید کربن را به بیرون از ریه ها می فرستد . مدت زمان دم و بازدم به نسبت 1:3 است یعنی مدت زمان انجام دم فعال یک سوم مدت زمان انجام بازدم غیر فعال طول می کشد.

تنفس یک عملکرد همیشگی است که در آن هر تنفس به صورت منظم تنفس قبلی را بدون هیچ مکث قابل توجهی دنبال می کند.

تنفس معمولاً یک عملکرد خود به خود و خودکار است که بدون آگاهی ، تلاش ، صداهای قابل توجه یا درد انجام می شود .شما تنفس را با نگاه کردن به بالا و پایین آمدن قفسه سینه بیمار ، توجه به رفتن هوا به داخل دهان و بینی طی دم و گوش کردن به صداهای تنفس به وسیله قرار دادن گوشی ، روی هر ریه ارزیابی می کنید . صداهای تنفس باید در هر دوسمت قفسه سینه یکسان باشد . بیمار هوشیاری که صحبت می کند تنفس خودبخودی دارد .

هنگام ارزیابی تنفس ، باید سرعت ، کیفیت (خصوصیت ) و عمق تنفس بیمار را مشخص کنید .

ســرعت تنفس با شمردن تعداد تنفس در مدت 30 ثانیه و ضرب کردن آن در دو معین می شود . که نتیجه آن مساوی تعداد تنفس ها در دقیقه است . برای اینکه محاسبه شما دقیق تر باشد ، باید هر تنفس را در لحظه مشخصی از سیکل تنفس بشمارید . که به راحتی با شمردن اوج بالا آمدن قفسه سینه انجام می شود . گرچه می توانید اوج بالا آمدن قفسه سینه را ببینید ، بهتر است که دستتان را روی قفسه سینه بیمار قرار دهید و آنرا حس کنید . با این وجود ، فراموش نکنید بیمار هوشیاری که می داند تنفس او را ارزیابی می کنید ، اغلب به شکل ارادی سرعت و عمق تنفس خود را آهسته تر و عمیق تر می کند . برای جلوگیری از این عمل باید تنفس بیمار آگاه و هوشیار را به گونه ای که او متوجه نشود چک کنید .

برای اینکه بیمار متوجه نشود ، ابتدا نبض را دیال بیمار را کنترل کنید . سپس همان طور که دست شما روی نبض بیمار است به بالا و پایین رفتن قفسه سینه بیمار نیز نگاه کنید تا ریت تنفس را به دست آورید . (شکل4-5) .اگر بیمار سرفه می کند ، خمیازه می کشد ، آه می کشد یا طی 30 ثانیه صحبت می کند باید چند ثانیه منتظر بمانید و دوباره شروع کنید .

جدول 1-5 ریت طبیعی تنفس در بیماری که در حال استراحت است را نشان می دهد .

هنگام ارزیابی تنفس ، باید سرعت ، عمق و کیفیت (خصوصیت) تنفس بیمار را تعیین کنید .

جدول 1-5 : ریت طبیعی تنفس :

سن ریت تنفس

بالغین 12 تا 20تنفس دردقیقه

کودکان 15تا 30 تنفس در دقیقه

شیر خواران 25تا 50 تنفس در دقیقه

کیـفیـت :می توانید کیفیت یا خصوصیت تنفس را هنگام شمردن آن تعیین کنید . جدول 2-5 چهارروشی که با آن کیفیت یا خصوصیت تنفس توصیف می شود را نشان می دهد :

جدول 2-5 خصوصیات تنفس :

طبیعی :تنفس نه عمیق نه سطحی است.

بالا و پایین آمدن قفسه سینه در دوطرف یکسان است .

از عضلات فرعی تنفس استفاده نمی شود

سطحی : حرکت قفسه سینه یا شکم کاهش یافته است.

با زحمت : افزایش تلاش برای تنفس ، استفاده از عضلات فرعی ، تنفس بریده بریده ، باز شدن پره های بینی ، کشیده شدن فضاهای بین دنده ای و سوپراکلاویکولار به داخل در شیر خواران و کودکان

صدادار : افزایش صداهای تنفسی ، مثل خرخر، غل غل ، ویز، خروسک، ناله ، استریدور

ریــتـم هنگامی که تنفس بیمار را می شمارید ، باید ریتم تنفس را هم یادداشت کنید . اگر فاصله زمانی بین تنفس ها تقریبا مساوی است ، تنفس منظم می باشد . اگر فاصله زمانی بین تنفس ها دائماً تغییر کند یا متفاوت باشد ، تنفس نامنظم می باشد . هنگام یادداشت علائم حیاتی حتماَ مشخص کنید که تنفس بیمار منظم است یا نامنظم .

تلاش برای تنفس : طبیعتاً ، تنفس یک عملکرد بدون زحمت است که بر صحبت کردن بیمار ، وضعیت او یا طرز قرار گرفتنش تأثیر نمی گذارد . صحبت کردن شاخص خوبی است که نشان می دهد آیا بیمار هوشیارمشکل تنفس دارد یا خیر ؟ بیماری که می تواند به آرامی بدون مکث های اضافی غیر معمول ، صحبت کند تنفس طبیعی دارد . با این حال ، بیماری که تنها در یک زمان می تواند یک کلمه بگوید یا باید بعد از هر دو یا سه کلمه برای نفس تازه کردن بایستد مشکل تنفسی بزرگی دارد . بیمارانی که مشکل تنفسی مشخصی دارند به طور غیر ارادی بدنشان را در وضعیتی قرار میدهند که تنفسشان راحت تر شود . دو وضعیت معمول وجود دارد که نشان می دهد بیمار ، مبتلا به مشکل تنفسی می باشد : اولی ، وضعیت سه پایه نام دارد .

در این وضعیت ، بیماردر حالت نشسته روی بازوهایش که از هم باز است به جلو ، خم می شود و سر و چانه اش را کمی به سمت جلو می آورد و آنقدر مشکل تنفسی دارد که تلاش او برای تنفس واضح میباشد. دومین وضعیت ، بیشتر در کودکان دیده می شود و وضعیت نفس نفس زدن نام دارد . بیمار راست می نشیند و سر و چانه اش را کمی به جلو خم می کند و به نظر می رسد که نفس نفس می زند .

با مشکل تر شدن تنفس ، تلاش برای انجام تنفس نیز بیشتر می شود . هنگامی که شما بتوانید این تلاش را مشاهده کنید تنفس بیمار تنفس با زحمت نامیده می شود.

ابتدا ، تنفس دشوار از وضعیت قرار گرفتن بیمار ، توجه به تنفس بیمار و افزایش تلاش برای تنفس و عمق هر تنفس مشخص می شود . همانطور که تنفس بدتر می شود ، بیمار از عضلات فرعی تنفسی در گردن و قفسه سینه استفاده می کند و ممکن است صدای ناله با هر تنفس به گوش برسد . در شیر خواران و کودکان کوچک ، باز شدن پره های بینی و کشیده شدن فضاهای بین دنده ای و بالای ترقوه به داخل ، معمولاً نشانه تنفس با زحمت هستند . گاهی اوقات بیمار ممکن است نفس نفس بزند.

شیرخواران و کودکان مدت زیادی به این تنفس ادامه میدهند تا زمانی که خسته شوند و انرژی برای ادامه این تنفس نداشته باشند . در شیرخواران و کودکان کوچک ، ایست قلبی معمولاً بعلت ایست تنفسی ایجاد می شود.

احتیاجات کودکان :

حرکات قفسه سینه هنگام دم و بازدم ، در یک کودک کمتر از یک فرد بالغ قابل مشاهده است . ولی در کودکان ،حرکات شکم با دم و بازدم بیشتر از یک فرد بالغ می باشد . دستهایتان را روی حاشیه خارجی پایین ترین قسمت قدام قفسه سینه ، قرار دهید طوری که حرکات قفسه سینه و شکم را احساس کنید . سپس تعیین کنید که آیا عمق تنفس ، طبیعی ، سطحی یا عمیق است برای بیماران در هرسنی ، اگر اندازه گیری عمق تنفس با نگاه کردن به حرکت قفسه سینه مشکل است ،می توانید به جای آن به مقدار هوایی که با هر تنفس بیرون می آید توجه کنید .

تنفس پرسرصدا : تنفس طبیعی بی سروصدا است و در محیط خیلی ساکت تنها با صداهای حرکت هوا در دهان و بینی همراه می شود . به وسیله گوشی طبی ، صداهای تنفس طبیعی را تنها به شکل صدایی با فرکانس کم و نرم که ناشی از حرکت هوا در برونش ها می باشد ، می شنوید . تنفسی که با صداهای دیگر همراه است مشکل تنفسی مشخصی را نشان می دهد . هنگامی که مسیر هوایی تا حدودی توسط یک جسم خارجی بسته یا ملتهب باشد ممکن است صدای تنفس خشن و پرفرکانسی که اصطلاحاً استریدور نامیده می شود را بشنوید . اگر صدای قل قل یا قلپ قلپ می شنوید احتمالاً در راههای هوایی بیمار ، مایع جمع شده است . شما ممکن است صداهای دیگری مثل ویز ، ناله ، خرخر بشنوید . وجود هر کدام ازاین صداها نشان می دهد که مشکل تنفسی جدی وجود دارد . در انسداد کامل راه هوایی ، بیمار نمی تواند هوایی را به داخل ریه ببرد یا خارج بفرستد و دیگر نمی تواند سرفه یا صحبت کند.

بیماری که با سرفه خلط های سبز ، زرد ، و غلیظ به بیرون می فرستد به احتمال زیاد عفونت شدید تنفسی دارد . بیماری با جراحت سینه ممکن است خون یا خلط کف آلود سفید یا حباب مانند صورتی را با سرفه بالا آورد . بیماری که نارسایی احتقانی قلب دارد نیز ، ممکن است با سرفه خلط کف آلود بیرون بفرستد . وجود هر نوع ماده ای بدون در نظر گرفتن علتش نشان می دهد که یک مشکل تنفسی یا قلبی عروقی وجود دارد . شرایط بیمار ممکن است به سرعت به وضعی برسد که دیگر نتواند تنفس کند.

عـمــق: میزان هوایی که بیمار ردوبدل می کند بستگی به ریت تنفس و حجم حیاتی یعنی میزان هوایی که با هر تنفس ردوبدل می شود ، دارد . عمق نفس معین می کندکه آیا حجم حیاتی طبیعی ، کمتر از حد طبیعی یا بیشتر است .

تنفس هنگامی سطحی است که حرکت دیواره قفسه سینه و هوایی که با هر تنفس خارج میشود ، کمتر از حدطبیعی باشد . تنفس عمیق موقعی رخ می دهد که حرکت قفسه سینه و هوای بازدمی خیلی بیش از حد طبیعی باشد . باید هنگامی که تنفس سطحی یا عمیق است آنرا ثبت کنید ، ولی لزومی نیست که عمق طبیعی تنفس را یادداشت کنید

علائم حیاتی پایه و شرح حال

آ ن را بیاموزید .

جمع آوری اطلاعات کلیدی در موردبیمار :

باید سعی کنید که بچه ها را با نام کوچکشان به خصوص نامی که معمولاً او را با آن نام می خوانند ، صدا بزنید .

کمکهای اولیه

عبارتست از مراقبت های خیلی فوری پس از بروز حادثه به یک فرد آسیب دیده یا فردی که دچار بیماری ناگهانی شده که تا قبل از رسیدن پزشک سبب کاهش چشمگیر مرگ و میر می شود.

هدف از کمکهای اولیه :

* نجات و زنده نگه داشتن مصدوم

* جلوگیری از شدت یافتن عارضه

* کمک به بهبود حال بیمار تا رسیدن به مرکز درما نی

امدادگر:

فردی است داوطلب وآموزش دیده که بدون داشتن هیچ گونه چشمداشتی ، و هدف آن نجات جان مصدوم می باشد خدمات امدادی را برای مصدوم ارائه می دهد .

صفات امدادگر:

* حفظ خونسردی

* سرعت عمل در ارزیابی محیط و بیمار

* توجه با حالات روحی مصدوم

* آشنا به اصول کمکهای اولیه

* داشتن ابتکار عمل

ملاحظات قانونی

* امنیت و ارزیابی محیط

* کسب اجازه و رضایت درصورت بی هوش بودن

وضعیت اورژانس

1- تشخیص وضعیت اضطراری

2- تصمیم به کمک ( در صورت لزوم تماس با اورژانس 115)

3- ارزیابی مصدوم

4- اقدام به مراقبت (رهگذر)

ارزیابی مصدوم

1- ارزیابی اولیه 2- ارزیابی ثانویه

ارزیابی اولیه

A= Air way الف : ایجاد راه هوایی

B = Breating ب : برقراری تنفس

C = Circulation ج : جریان خون

H = Hemorrhage د : درمان خونریزی

E = Exposs ه : برهنه کردن محل زخم

هدف از ارزیابی اولیه :

آنست که بدانید آیا آسیب تهدید کننده حیات است و جان فرد را به خطر می اندازد یا خیر.این ارزیابی باید به ترتیب انجام شود این کار یک دقیقه هم طول نمی کشد مگر آنکه در یکی از مراحل نیاز به اقدام خاصی باشد.

* پاسخ می دهد؟ به آرامی او ر اتکان دهید و بلند صدایش بزنید. (مراقب آسیب های گردنی و نخاعی باشید).کنترل سطح هوشیاری ) راه هوایی: سر را به عقب خم کنید/ چانه را بالا بکشید.A*(

.تنفس: نگاه کنید، گوش کنید و احساس کنید ( B *(

) گردش خون : نشا نه های جریان خون را بررسی کنید .C *(

راه هوایی

در یک مصدوم بدون پاسخ ، تنفس را پس از باز کردن راه هوایی بررسی کنید . برای این کار ، قفسه سینه اورا در حالی که گوش شما نزدیک دهان بیمار است نگاه کنید و ببینید آیا بالا و پایین می رود یا نه ، برای برسی تنفس 10 ثانیه " نگاه کنید ، گوش کنید و حس کنید " اگر مصدوم نفس نمی کشد راه هوایی را باز نگه دارید و دو نفس کوتاه به او بدهید در صورت امکان از وسایل حفاظتی (مانند ماسک ، یا حفاظ صورت ) استفاده کنید . در مصدومی که پاسخ نمی دهد و صورت او رو به بالاست بیشترین علت انسداد راه هوایی زبان است . اگر هیچ نشانی از آسیب نخاعی نبود روش بالا بردن چانه و عقب راندن سر را بکار ببرید تا راه هوایی باز شود. ولی اگر احتمال آسیب نخاعی وجود دارد روش کشیدن فک را بکار ببرید تا صدمه بیشتری وارد نشود. تنفس درهر دقیقه هر فرد بالغ بین 12 تا 20 بار نفس می کشد. مصدومی که در مجاری تنفسی مشکل جریان هوا را دارد و کمتر از 8 بار یا بیشتر از 24 بار در دقیقه نفس می کشد نیاز به مراقبت بیشتری دارد. گردش خون

پس از کنترل و اصلاح مشکلات راه هوایی و تنفس ،گردش خون مصدوم باید بررسی شود . برای این کار، نشا نه های گردش خون ( تنفس ، سرفه ، حرکت ، رنگ پوست و دمای پوست ) را مد نظر داشته باشید.

انواع نبض های رایج در بدن :

کاروتید یا گردنی ( بهترین و منا سبترین نبض در بزرگسالان) براکیال یا بازوئی ( بهترین نبض در نوزادان)

فورال یا کشاله ران تیبیال بین قوزک داخلی پا

خیلی سریع سراسر بدن را از نظر تب و لرز ببینید و لمس کنید.

1- سر 2- چشم ها 3- گردن 4- قفسه سینه 5- شکم

6- لگن 7- اندام ها

تب لز :

ت : تورم ب: بد شکلی و بد فرمی عضو ل: لمس دردناک ز: زخم باز

ارزیابی ثانویه

الف : تعداد نبض ب : تعداد تنفس ج : درجه حرارت د: فشار خون

حدود نبض طبیعی در حال استراحت

سن حدود در دقیقه

نوزاد یا شیر خوار 180-120

کودک (8-11) 110-70

فرد بالغ 100-60

حدود طبیعی تعداد تنفس

سن حدود در دقیقه

نوزادان ( از بدو تولد تا یکماه 50 تا 25

کودکان ( بین یکماه تا 12 سال ) 30 تا 15

بزرگسالان بالای 12 سال 20 تا 12

* در جه حرارت طبیعی بدن بین 8/36 تا 1/37 می باشد .

حمایت حیاتی پایه

حمله قلبی که منجر به از کار افتادن قلب می باشد ( ایست قلبی )

(احیاء قلبی – ریوی)

Rissusitat) Cardio Pulmanar )C P R

به یک سری اقداماتی فوری که با استفاده از تنفس مصنوعی و کمپرس قلبی در فردی که تنفس یا ضربان قلب ندارد موجب بازگرداندن وی به زندگی می شود.

تنفس مصنوعی : مصدومی که پاسخ نمی دهد اما نفس می کشد را باید در وضعیت " بهبودی" بخوابانید. اما برای مصدومی که نفس نمی کشد خیلی فوری تنفس مصنوعی را انجام دهید. برای این کار او به پشت بخوابانید و از یکی از روش ها استفاده کنید :

دهان به دهان ، دهان به بینی ، دهان به دهان و بینی ، دهان به محافظ

حمایت حیاتی پایه تنفس دهان به دهان

1- سر مصدوم را طوری به عقب خم کنید که دهان او باز شود .

2- با انگشتان دستی که بر روی پیشانی مصدوم قرار دارد ، بینی او را فشار دهید و ببندید .

3- نفس عمیقی کشیده ، دهانتان را روی دهان مصدوم قرار دهید ، به نحوی که هوا از کنار لبهایتان خارج نشود و با گوشه چشم به قفسه سینه او نگاه کنید ، بالا آمدن یا نیامدن آن را زیر نظر بگیرید .

4- نفس خود را به داخل دهان مصدوم تا اندازه ای بدمید که بالا آمدن قفسه سینه را مشاهده کنید .

5- دهانتان را از روی دهان مصدوم بر دارید ، بینی او را نیز رها کنید و صبر کنید تا هوای موجود در ریه ها از بینی و دهان مصدوم خارج شود .

6- بعد از خروج هوا دوباره نفس گیری کنید و تنفس دوم را در دهان مصدوم بدمید .

تنفس مصنوعی دهان به بینی

1- سر مصدوم را به عقب خم کنید .

2- با انگشت شستی که روی چانه مصدوم است ، لبهای او را روی هم فشار دهید و دهانش را محکم بندید . دست دیگر خود را بر روی پیشانی او قرار دهید .

3- یک نفس عمیق کشیده ،. لبهایتان را در اطراف بینی مصدوم قرار دهید و یک باز دم عمیق انجام دهید تا زمانی که مشاهده کنید قفسه سینه مصدوم بالا می اید .

4- زمانی که دهانتان را در بین دو تنفس از روی بینی مصدوم بر میدارید ، دهان او را باز کنید تا هوا بتواند خارج شود.

CPR و تنفس مصنوعی در بزرگسالان و بچه ها

1- وضعیت پاسخ دهی مصدوم را بررسی کنید .

2- با اورژانس تماس بگیرید.

3- راه هوایی را باز کنید .

4- تنفس را ( به مدت 10 ثانیه ) بررسی کنید . اگر مصدوم نفس نمی کشد 2 تنفس مصنوعی ( هر کدام 2 ثانیه ) بدهید.

5- گردش خون را ( به مدت 10 ثانیه )بررسی کنید.

(اگر گردش خون برقرار نیست و تنفس ندارد 30 کمپرس قلبی به بیمار بدهید) محل کمپرس قلبی در بزرگسالان انتهای دنده ها ( زائده خنجری)

6- گردش خون را دوباره بررسی کنید .

7- اگر مصدوم بهبود پیدا کرد او را در وضعیت بهبودی قرار دهید.

تنفس مصنوعی در شیرخوار

1- راه هوایی او را باز کنید .

2- مدت ( 10 ثانیه ) تنفس اور ا بررسی کنید.

3- اگر نفس نمی کشد هر 3 ثانیه 2 تنفس آهسته به او بدهید .

4- علائم گردش خون را به مدت ( 10 ثانیه ) بررسی کنید . اگر علائم گردش خون را ندارد CPR را شروع کنید.

5- محل کمپرس قلبی در نوزادان قرار دادن دو انگشت روی جناق سینه و یک بند انگشت زیر خط متصور بین نوک سینه ها

انسداد راه هوای ( خفگی)

هرگاه به دلیل هوای اکسیژن دار نتواند وارد ریه ها شود در نتیجه اکسیژن کافی به سلولها نرسد خفگی ایجاد می شود.

علائم و نشانه های خفگی:

1- رنگ پریدگی 2- کبودی و سیانوزه شدن دور لب و دهان 3- تنفس نامنظم 4- خس خس سینه 5- پوست سرد 6- کاهش یا از بین رفتن حرکت سینه

روش یافتن وجود تنفس :

- حس کنید - گوش کردن - نگاه کنید

جهت باز کردن راه هوایی در فقدان جسم خارجی :

الف : دادن سر به عقب چانه به بالا

ب: دادن سر به عقب و بالا کشیدن گردن

ج : بالا کشیدن فک و بستن بینی ( مانور فک اصلاح شده )

حمایت حیاتی پایه ( انسداد راه هوایی در بزرگسالان و بچه هایی که پاسخ نمی دهند)

اگر شخص پاسخ می دهد اما نمی تواند صحبت کند، نفس بکشد یا سرفه کند ...

1- او را از نظر پاسخ دهی بررسی کنید.

2- مصدوم را وادار به سرفه کنید.

3- بین دو کتف مصدوم 8تا 10 ضربه وارد کنید.

4- به شکم یک ضربه ناگهانی و عمیق وارد کنید ( مانور هایم لیش)

5- اگر مصدوم پاسخ نمی دهد تماس با 115

6- برای مصدوم CPR را شروع کنید.

شوک و خونریزی

شوک : به اختلال در سیتم گردش خون شوک می گویند.

علائم شوک :

- تغییر وضعیت روانی ( اضطراب و بی قراری) - رنگ پریدگی ، سردی و رطوبت پوست

- تهوع و استفراغ - تنفس و ضربان تند - پاسخ ندادن مصدوم هنگام شوک شدید

- اختلال در سطح هوشیاری

علائم شوک در افراد سیاه پوست :

خاکستری شدن دور لبها و بینی ، کبودی لبها ، کبودی زبان ، کبود شدن بستر ناخنها

انواع شوک :

1- شوک ناشی از کاهش حجم خون ( هایپوولمیک)

2- شوک عصبی

3- شوک روانی

4- شوک عفونی

5- شوک حساسیتی ( آنافیلاکتیک )

6- شوک قلبی

درمانهای عمومی برای شوک :

* مصدوم را به پشت بخوابانید.

* قرار دادن مصدوم در وضعیت صحیح ( قرار دادن پاها به اندازه 20-30 سانتیمتر بالاتر از سطح قلب)

* گرم نگه داشتن مصدوم (جهت حفظ درجه حرارت بدن )

* عدم خوردن و نوشیدن به مصدوم

* کنترل ABC تماس با 115 و انتقال سریع به بیمارستان

خونریزی

خارج شدن خون از رگها به علت آسیب یا جراحت

انواع خونریزی : الف : خارجی ب : داخلی

اجزای تشکیل دهنده خون :

* گلبولهای سفید: تعیین کننده رنگ خون و وظیفه حمل اکسیژن

* گلبولهای سفید : وظیفه دفاع بدن

* پلاکتها: عمل بند آوردن خونریزی و تشکیل لخته خون

* پلاسما: مایع زرد رنگی که سلولهای خون درون آن هستند.

*** میزان حجم خون در بدن انسان حدود 6-5 لیتر است که از دست دادن 500 سی سی در فرد بزرگسال باعث شوک می شود.

کمکهای اولیه خونریزی خارجی به ترتیب :

- فشار مستقیم

- بالا نگه داشتن عضو

- فشار بر نقاط فشار

- استفاده از تورنیکه

خونریزی داخلی :

زمانی رخ می دهد که پوست پاره نشده باشد و خونی دیده نشود.گرچه پیدا کردن آن مشکل است ، اما می تواند حیات فرد را به خطر بیاندازد. خونریزی داخلی یا از آسیب و ضربه ای ناشی می شود که پوست را پاره نمی کند و یا در اثر اختلالاتی غیر از ضربه است مانند زخم معده

علائم خونریزی داخلی :

- کبودی و له شدگی پوست

- درد ، حساسیت در لمس ، سفت شدن یا کبودی شکم

- استفراغ یا سرفه خونی

- مدفوع سیاهرنگ یا حاوی خون قرمز روشن

کمکهای اولیه : 1- کنترل ABC 2- کنترل شوک 3- مراقبت های پزشکی و انتقال سریع به بیمارستان

زخم

به از بین رفتن تداوم و یکپارچگی پوست زخم می گویند.

انواع زخم :

الف : زخم باز ب: زخم بسته

انواع زخمهای باز : 1- خراشیدگی یا سائیدگی 2- بریدگی 3- پارگی 4- کنده شدگی 5- سوراخ شدگی 6- قطع عضو

انواع زخم های بسته : 1- کوفتگی 2- له شدگی

کمکهای اولیه : ا ستفاده از کمپرس سرد

پانسمان و بانداژ:

یک پانسمان روی زخم را می پوشاند و با زخم تماس دارد در صورت امکان پانسمان باید :

* استریل باشد. اگر پانسمان استریل در دسترس نبود ، از یک پارچه تمیز(دستمال کاغذی یا حوله ) استفاده کنید.

* از زخم بزرگتر باشد.

* ضخیم ، نرم و قابل فشار آوردن باشد ، تا فشار در سرتاسر زخم بطور یکنواخت باشد.

* بدون پرز باشد.

هدف از انجام پانسمان

* بند آوردن خونریزی * جلوگیری از عفونت و آلودگی *جذب خون و ترشحات زخم *حفاظت زخم از آسیب بیشتر

بانداژ:

هدف از بانداژ:

* نگه داشتن پانسمان در جای خود و روی زخم باز

* برای ایجاد فشار مستقیم روی پانسمان و جلوگیری از خونریزی

* برای جلوگیری یا کاهش تورم

* برای ثابت نگه داشتن یک اندام یا مفصل

نشانه های یک بانداژی که بیش از حد سفت بسته شده باشد:

1- رنگ آبی انگشتان دست یا پا

2- پوست آبی یا رنگ پریده

3- سوزن سوزن یا بی حسی

4- سردی اندام

5- ناتوانی در حرکت دادن انگشتان دست یا پا

انواع باند:

- باند سه گوش : از یک پارچه مربع شکل 90-100 سانتیمتری از جنس کتان ضخیم که از قطر بریده شده و دو پارچه مثلث شکل ایجاد نموده است .

- باند کرواتی : باند سه گوش تا شده شبیه به کروات

سوختگی:

به آسیب های ناشی ار مواجه شدن پوست و اندامهای سطحی بدن با حرارت مستقیم یا غیر مستقیم سوختگی نامیده می شود.

سوختگی بر چند نوع است :

* گرمایی( حرارتی) * شیمیایی * الکتریکی

شکستگی

مفهوم "شکستگی " یا "استخوان شکسته" همان شکستگی یا ترک در استخوان است.دودسته شکستگی وجود دارد: 1- شکستگی بسته(ساده) (پوست سالم مانده و هیچ زخمی نزدیک محل شکستگی وجود ندارد 2- شکستگی باز(مرکب) پوست روی شکستگی آسیب دیده و پاره شده است. در اینجا می توانید از کلمه اختصاری تب لز (تورم، بدشکلی، لمس دردناک ، زخم)استفاده کنید.

علائم و نشانه های دیگر عبارتند از:

* ناکار شدن عضو آسیب دیده

* احساس قرچ قرچ و سائیده شدن دو سر شکسته استخوان به هم ، که گاه شنیده هم میشود. برای بررسی عضو آسیب دیده آن را حرکت ندهید.

* شرح ماوقع از یک تصادف ، می تواند شما را به یک شکستگی مشکوک نماید.

کمکهای اولیه :

* ببینید چه اتفاقی افتاده و محل آسیب را پیدا کنید.

* به آرامی لباسهای دور ناحیه آسیب دیده را بیرون آورید.در صورت لزوم لباس را از درز آن پاره کنید.

* ناحیه را معاینه کنید و دنبال دیده یا پیدا کردن تب لز باشید.

*به ناحیه آسیب دیده نگاه کنید. تورم ، کبودی که نشان دهنده نشت خون به بافت هاست ، می تواند از انتهای استخوان یا مربوط به رگها و ماهیچه های وابسته به آن باشد.بد شکلی شدید و کوتاه شدن اندام و زاویه دار شدن بین دو مفصل، بد شکلی اطراف مفصل ، ،پیچ خوردن اندام در مقایسه با اندام مقابل نشان دهنده آسیب استخوانی است . با پارگی یا حتی سوراخ کوچک پوست در نزدیکی شکستگی باید آن را شکستگی باز فرض کرد.

* ناحیه آسیب دیده را لمس کنید. اگر شکستگی واضح نبود ، به آرامی و در طول استخوان آن را فشار دهید،لمس کنید، یا دست بکشید تا بدشکلی ، لمس دردناک یا تورم را پیدا کنید .

* جریان خون و اعصاب را با استفاده از کلید گ ح ح (گردش خون ، حس و حرکت )بررسی کنید.

*گردش خون : در مورد آسیب دست نبض رادیال ، و در مورد آسیب پا نبض تیبیای خلفی (بین قوزک داخلی پا و تاندون آشیل قرار دارد)را لمس کنید.دست یا پای بدون نبض یک فوریت جدی است و نیاز به جراحی فوری دارد.

* حس: به آرامی انگشت پا یا دست مصدوم را لمس کنید یک فشار دهید و بپرسید مصدوم چه احساس می کند. نداشتن حس اولین علامت آسیب عصب یا آسیب نخاع است.

*حرکت: ناتوانی درحرکت دیرتر ایجاد می شود .آسیب عصب را بررسی کنید . یعنی از مصدوم بخواهید انگشت دست یا پای خود را تکان دهد. اگر انگشتان مصدوم آسیب دیده باشد او را مجبور نکنید که این کار را انجام دهد.

* از دستور بیفا (بالا نگه داشتن عضو، یخ گذاری، استراحت دادن ، و فشار ) استفاده کنید.

* برای بی حرکت کردن شکستگی از آتل استفاده کنید.

* در جستجوی مراقبت پزشکی باشید.

دررفتگی

یک در رفتگی زمانی رخ می دهد که مفصل انتهای استخوان از فضای مفصلی و انتهای استخوانی خود جدا و دور شود. مفصل شانه ، آرنج ، انگشتان دست ، لگن ، کشکک و قوزک ها مفصلی هستند.

علائم و نشانه ها آن شبیه شکستگی مانند: بد شکلی ، درد شدید ، تورم ، و ناتوانی مصدوم در حرکت مفصل آسیب دیده .(البته علامت اصلی در رفتگی بد شکلی است )

* گ ح ح رابررسی کنید.

* روش بیفا را بکار ببرید .

*برای بی حرکت کردن مفصل در همان جای خود از یک آتل استفاده کنید.

* سعی در جا انداختن مفصل نکنید.

فشــارخون:

فشارخون کافی برای حفظ جریان مناسب وپرفیوژن سلولهای اعضای حیاتی لازم است فشارخون (Bp) فشار وارد شده توسط جریان خون برجدار شریانها است .کاهش در فشارخون ممکن است نشان دهنده یکی از موارد زیر باشد:

- از دست دادن خون یا اجزاء مایع آن

- از دست دادن تون پایه عروقی و قدرت انقباضی دیواره شریانها، حتی بدون از دست دادن خون یا مایعات بدن

- اشکال در پمپ قلبی

هنگامی که هر کدام از این شرایط اتفاق می افتد و باعث افت فشار خون می شود ، مکانیسم های جبرانی بدن فعال می شود ،‌ ریت نبض افزایش می یابد و شریانها منقبض می شوند . فشارخون طبیعی حفظ می شود و به وسیله کاهش جریان خون به پوست و دست ها و پاها ، حجم خون دردسترس به طور موقت به سوی اعضای حیاتی هدایت می شود تا خون به اندازه کافی به این اعضا برسد . با این حال ، با ادامه شوک ،‌ سیستم دفاعی بدن دیگر نمی تواند به جبران ادامه دهد و فشار خون پایین می افتد . کاهش فشارخون علامت ثانویه شوک است و نشان می دهد که مرحله غیر قابل جبران و بحرانی شروع شده است هر بیماری با فشارخون مشخصأکم ، فشار کافی برای حفظ پرفیوژن مناسب همه ارگانهای حیاتی را ندارد و نیاز دارد که فشار خونش را بدست آورد تا پرفیوژن فوراً به سطح طبیعی خود برسد.

توصیه به تکنسین پایه

پرشدگی مجدد مویرگی قابل اطمینان ترین نشانه پرفیوژن است

هنگامی که فشار خون بالا میرود ، سیستم دفاعی بدن وارد عمل می شود تا آنرا کاهش دهد . بعضی افراد فشارخون بالای مزمن به علت باریک شدن تدریجی شریانها ناشی از افزایش سن ، دارند که طی دوره های حادی ، فشار خونشان حتی ممکن است به میزان بالاتری نیز برسد . آسیب به سر یا بعضی شرایط دیگر هم ممکن است باعث شود که فشارخون به سطوح خیلی بالا برسد . فشارخونی که به طور غیر طبیعی بالا رفته ممکن است منجربه پارگی یا دیگرصدمات به سیستم شریانی شود.

باید فشار خون را در همه بیماران بالاتراز3 سال اندازه بگیرید.

فشارخون دارای دو جزء جداگانه کلیدی است : فشارسیستولیک (دوره انقباض بطنها) و فشاردیاستولیک (دوره استراحت بطنها) . ‹‹ فشار سیستولیک ›› فشار فزاینده ای است که با هر انقباض (سیستول ) بطن در طول شریان ایجاد می شود و موج نبض را تولید می کند.

‹‹ فشار دیاستولیک››، فشاری است که در شریانها در طول مرحله استراحت چرخه قلب (دیاستول) ، باقی می ماند . ‹‹ فشار سیستولیک ›› ، حداکثر فشاری است که در شریانها به وجودمی آید وفشار دیاستولیک حداقل فشاری است که همیشه در شریانها وجود دارد .

وسایل ابتدایی اندازه گیری فشارخون از یک ستون جیوه و یک خط درمقابل ستون جیوه تشکیل شده است که بر اساس میلیمتردرجه بندی شده است . با اینکه امروزه از وسایل اندازه گیری متفاوتی استفاده می شود ، ولی هنوز فشارخون به میلیمتر جیوه اندازه گیری می شود(mmhg) . فشارخون به صورت کسر فشارسیستولیک روی فشار دیاستولیک گزارش می شود . پس ، اگر فشار سیستولیک 120 است و فشار دیاستولیک 78 است ، باید آنرا به صورت ‹‹120/78 mmhg ››گزارش کنید و باید به صورت شفاهی آنرا به این صورت بخوانید ‹‹ فشارخون120روی 78 است ›› .

تجهیزات برای اندازه گیری فشارخون . شما از دستگاه اندازه گیری فشارخون (بازوبندفشارخون ) برای وارد کردن فشار روی شریان هنگام اندازه گیری فشار خون استفاده می کنید . دستگاه اندازه گیری فشارخون شامل قسمتهای زیر است :

- یک بازوبند خارجی پهن که طوری طراحی شده تا به راحتی دور کل بازو یا پارا بگیرد .

- یک تیوپ بادکردنی پهن که به یک قسمت بازوبند دوخته شده.

- یک پمپ گرد با دریچه یک طرفه که به هوا اجازه می دهد داخل شود و یک پیچی که می تواند بسته یا باز شود و به هوا اجازه می دهد که با سرعت قابل کنترل از بازوبند (کاف) خارج شود .

- یک دستگاه اندازه گیری با مقیاس میلیمتر جیوه که فشار وارد شده از طریق بازوبند را بر روی شریان زیر آن نشان می دهد.

- در بیشتر آمبولانس ها دستگاه فشار سنج در سه اندازه مختلف وجود دارد . فشار سنج مخصوص بالغین ، مخصوص اطفال – فشار سنج مخصوص بستن دور ران (شکل 11- 5)

اندازه معمولی بازوبند طوری طراحی شده که 1تا5/1 بار دور بازوپیچیده شود و دوسوم طول زیر بغل تا حفرة آرنج را در بیشتر بالغین بگیرد. از بازوبند ران برای بیمارانی استفاده کنید که چاق هستند یا عضلات بازوی فوق العاده ورزیده دارند یا افرادی که هر دو بازوهایشان آسیب دیده است . از بازوبند کوچک کودکان برای بچه ها و بزرگسالانی که خیلی کوچک جثه اند استفاده کنید.

باید از اندازه درست بازوبند استفاده کنید . بازوبندی که خیلی کوچک است ممکن است فشارخون را بالا نشان دهد و بازوبندی که خیلی بزرگ است ممکن است به غلط فشارخون را خیلی پایین نشان دهد .

ســـمع : « سمع » شنیدن صداهای درون اعضای بدن توسط گوشی طبی است . شما معمولاً فشار خون را با تکنیک سمع اندازه خواهید گرفت .

( مهارتهای عملی 1-5) . مراحل زیر را دنبال کنید:

1- بازوی بیماررا باز کنید طوری که کف دست روبه به بالا باشد ، بازوبند را طوری قرار دهید که در بالای بازو قرار گیرد طوری که لبه دیستال آن در حدود 5/2 سانتی متر بالاتر از حفره آرنج بیمار قرار گیرد . باید قسمت قابل باد شدن بازو بند ،‌که معمولاًبا فلشی روی بازوبند علامت زده شده ، روی شریان بازویی قرار گیرد . سپس ، بازوبند ( کاف فشار سنج ) را دور بازو ببندید طوری که محکم باشد ( ولی نه خیلی محکم ) سپس مانومتر عقربه ای را به کاف متصل کنید .

پس ازانجام مراحل بالا بازوی بیمار باید طوری قرار گیرد که هم سطح با قلبش باشد ( گام اول) .

فشارخون شامل دو جزءجداگانه اصلی است : فشار سیتولیک و فشار دیاستولیک

2- شریان بازویی ( که در حفره آرنج واقع در سطح قدامی آرنج ،‌ قرار دارد را لمس کنید چون باید گوشی را روی این شریان قرار دهید

( گام دوم ).

3- دیافراگم گوشی طبی را روی شریان قرار دهید و آنرا محکم با انگشتان دست دیگرتان روی شریان فشاردهید . پمپ توپی شکل پلاستیکی را درکف دست دیگرتان بگیریدو دکمه پیچی را بین انگشت شصت و انگشت اولتان نگه دارید .(گام سوم).

4-پیچ را محکم ببندید و شروع به باد کردن کاف فشار سنج کنید تا زمانی که دیگر صدای نبض شریان بازویی را نشنوید به باد کردن ادامه دهید تا فشار کاف mmhg 20 دیگر افزایش یابد سپس ، به آرامی پیچ را بچرخانید ، آنرا بازکنید تا زمانی که هوا به طور یکنواخت از بازوبند خارج شود و می ببینید عقربه مانومتر عقربه ای به آرامی پائین می آید . به دستگاه نگاه کنید و به دقت گوش کنید . جایی که صدای «تاپ تاپ» یا غرش مربوط به موج نبض را برای اولین بار شنیدید ، عدد آن را به عنوان فشار سیستولیک از روی مانومتر عقربه ای ثبت کنید . همانطور که فشار کاف فشار سنج به تدریج کاهش می یابد ، صداهای ضربان تا مدتی ادامه دارد ، سپس به مانومتر نگاه کنید . جایی که این صداها از بین رفت ،‌عدد آن را به عنوان فشار دیاستولیک ثبت کنید (گام چهارم ) .

5- به محض اینکه صدای ضربان متوقف شد ، پیچ را کامل باز کنید و هوای باقیمانده در کاف را به سرعت خالی کنید . هنگامی که اندازه گیری فشار خون تمام شد ، باید یافته های خودو زمانی که فشارخون گرفته شده را ثبت کنید . اغلب اوقات فشار خون با تکنیک سمع و در وضعیتی که بیمار به حالت نشسته یا نیمه نشسته است انجام می شود . اگر از تکنیک دیگری برای گرفتن فشار خون استفاده کرده اید یا اگر بیمار در وضعیت دیگری هنگام گرفتن فشار خون بوده است ثبت شود . در بعضی مواقع هنگامی که فشار خون بیمار خیلی پایین است ، شما صداهای نبض را به صورت ممتد می شنوید تا زمانی که عقربه مانومتر به صفر برسد ،‌در این مواقع ، باید فشار دیاستولیک را صفر یا به صورت جمله ‹‹ تمام طول مدت پایین بود›› ثبت کنید تا نشان دهید که فشار دیاستولیک با گوشی طبی قابل اندازه گیری نبوده است .

احیای قلبی مسدوم

کمک های اولیه

انجام مراحل ABC در احیاء قلبی

باز کردن راه هوایی Air way

اولین قدم باز کردن راه هوایی فرد است .در فرد بیهوش تمامی ماهیچه ها شل شده اند.عضلات زبان و گردن هم از این قاعده مستثنی نیستند و احتمال دارد که زبان به طرف حلق بر گردد و راه هوایی را مسدود کند .

کف دست را روی پیشانی مصدوم گذاشته و سر او را به طرف عقب بر گردانید . همزمان با این کار دست دیگر را زیر چانه او قرار داده و به سمت بالا فشار دهیدبه طوریکه دندانهای فک بالا و پایین در مقابل هم قرار گیرند . در صورت انجام صحیح این مراحل شما موفق به باز کردن را ه هوایی مصدوم خواهید شد .

مراقب باشید که دهان فرد را بیش از حد باز نشود چون در این صورت ممکن است زبان به عقب برگردد و راه هوای را مسدود کند .

دادن تنفس مصنوعی Breathing

پس از بازکردن راه هوایی باید از وضعیت تنفس مصدوم أگاه باشید.ابتدا قفسه سینه فرد را برهنه کنید.

اگر صورت مصدوم کبود و رنگ پریده باشد .

نه جریان هوا از بینی و دهان فرد حس شو د و نه صدایی که نشانگر جریان هوا باشد به گوش برسد.

قفسه سینه حرکت نداشته باشد.

تنفس وی قطع شده است و باید تنفس مصنوعی را آغاز کنید حتی اگر نتوانستید تشخیص دهید که فرد مذکورتنفس دارد یا نه نفس مصنوعی را آغاز کنید چون اگر فرد تنفس داشته باشد شما در هنگام تنفس مصنوعی متوجه می شوید.

تکنیک دادن تنفس مصنوعی

سررابه عقب متمایل کنید به صورتیکه دهان کمی بازتر باشد (نحوه باز کردن راه هوایی در مبحث قبل آمده است.)با انگشتان دستی که روی پیشانی مصدوم است سوراخهای بینی فرد را ببندید .

دهان خود را روی دهان مصدوم بگذارید بطوریکه , لبهای شما کاملا اطراف دهان اورا بگیرد.با یک بازدم عمیق هوارا وارد دهان فرد مصدوم کنید.همزمان از گوشه چشم خودبه قفسه سینه فردنگاه کنید وببینید آیا هنگامی که درون مجاری هوایی اومی دمید قفسه سینه بالا می رود یا نه ؟

وقتی قفسه سینه فرد بالا می آید تنفس را قطع کنید ودهان خود را از دهان فرد دا کرده و بینی اورا آزاد بگذارید و خودتان برا ی تنفس بعدی نفس بگیرید.

هنگام تنفس موثر سینه وشکم مصدوم بالاو پایین می آید , احیاگر حس می کند که بادکنکی را پر میکند و پس از دمیدن حجم معینی , مقابل ورود هوای اضافه تر مقاومت احساس میکند .به تدریج رنگ پوست فرد از زردی و کبودی به صورتی تغییر می یابد.

ماساژ قلبی Circulation

پس ازدادن یک یا دو تنفس مصنوعی در صورتیکه فرد تنفس خود را بازنیابد باید نبض فرد را کنترل کرد.

طریقه کنترل کردن نبض :

پس از آنکه تنفس مصنوعی تمام شد کف دست را از روی پیشانی فرد بر ندارید و دو انگشت دست دیگر را در وسط گردن بالای نای و حنجره روی برآمدگی جلوی گردن ( سیب آدم ) بگذارید .

انگشتان خود را به آرامی به سمت پایین و کنار آن قسمت بلغزانید و سپس کمی فشار دهید . به مدت ۵-۱۰ ثانیه این کار را ادامه دهید تامطمئن شوید که نبض را حس میکنید یا نه؟

کنترل کردن نبض احتیاج به مهارت و دقت خاصی دارد شما نیز میتوانید با تمرین کردن و شرکت در کارگاههای عملی احیا تنفسی این مهارت را کسب نمایید .

اگر فرد نبض داشت به تنفس مصنوعی با اندزه’ دوازده بار در دقیقه ادامه دهید . بیشتر

اگر فرد نبض نداشت باید بی درنگ ماساژ قلبی را همراه با تنفس مصنوعی آغاز کنید.زیرا فرد دچار ایست قلبی شده و احتمال دارد صدمات جبران ناپذیری به مغز وی برسد.

برای دادن یک ماساژ قلبی موثر علاوه بر اینکه باید ماساژ را با تکنیک صحیح انجام داد لازم است که وی را در وضعیت مناسبی بخوابانید.

بیمار را به پشت خوابانده , مطمئن شوید که وی روی یک سطح سخت قرار گرفته است . اما اگر فرد در رختخواب یا هر سطح نرم دیگری است وقت را تلف نکنید و فقط کافیست که اورا روی روی زمین بلغزانید یا اینکه یک تخته با هر شی صاف و سخت را از بین پشت او و ملحفه قراردهید .

کنار مصدوم زانو بزنید .

آخرین حددنده های او را با دو انگشت دستی که بالای فرد نزدیکتر است بیابید انگشتان خود را بسمت بالا بلغزانید تا یک فرو رفتگی در محل اتصال دنده های دو طرف برسید .

یک انگشت را در محل فرورفتگی بگذارید و انگشت دیگر را کنار آن قرار دهید سپس ته دست دیگر را در کنار آن دو انگشت قرار دهید .بعد ته دست دوم را روی دست اولی بگذارید .

موقعیت بدن خود را طوری تنظیم کنید که بازوها خم نشوند و شانه ها در امتداد نقطه اتکا دستها باشند . به اندازه ای بر جناغ فرد فشار وارد کنید که ۴-۵ سانتی متر پایین برود.

پس از انجام ۱۵ عدد ماساژ پشت سر هم ( این ۱۵ ماساژ در مدت ۱۱ ثانیه خواهد بود ) دو عددتنفس مصنوعی به فرد بدهید شما برای انجام این دو تنفس ۴ ثانیه فرصت دارید .این سیکل باید چهار بار در دقیقه تکرار شود برای اینکه بتوانید نسبت۱۵:۲ را در هر دوره رعایت کنید بهتر است با هر ماساژ شماره آن را بلند بگویید .

بعد از یک دقیقه وضعیت مصدوم را ازریابی کنید .

اگر ضربان مداوم رگ گردن باز نگشته باشد دوباره احیای قلبی ریوی را با دو تنفس و ۱۵ ماساژ قلبی از سر بگیرید . شما برای انجام این دو تنفس و ۱۵ ماساژ , ۱۵ ثانیه فرصت دارید.

این کار را برای مدت ۳ دقیقه دیگر ادامه دهید .

اگر دراین مدت تنفس منظم فرد بازگشت نیازی به تکرار احیای قلبی ریوی نیست بلکه باید مرتب تنفس و نبض فرد را چک کنید .

اگر تنفس منظم فرد برنگشت تنفس مصنوعی را با سرعت ۱۲ عدد در دقیقه شروع کنید و همزمان نبض فرد را چک کنید .

یکی از مهمترین اقدامات طی کمک های اولیه برای نجات یک زندگی انجام احیای قلبی همراه با تنفس مصنوعی است.متاسفانه هنگامی که شاهد وقایع دلخراشی هستیم مردم به دلیل بی اطلاعی از نحوه انجام این کار و یا به دلیل دستپاچه شدن نمی توانند اقدام درست و به موقعی انجام دهند و لذا آموزش این اقدام حیاتی را لازم دیدیم شاید نجات بخش زندگی هموطنان عزیزمان گردد.

احیای قلبی ۱۱ مرحله را شامل می شود :

۱٫هنگامی که با فرد حادثه دیده مواجه میشوید بررسی کنید که آیا پاسخ میدهد؟او را به آهستگی تکان دهید و فریاد بزنید “خوب هستید؟”.

۲٫با اورژانس(شماره تلفن ۱۱۵) تماس بگیرید و درخواست آمبولانس کنید. ( یا اینکه از کسی بخواهید این کار را انجام دهد).

۳٫سومین اقدام درخواست کمک می باشد،از کسانی که می توانند کمک کنند درخواست کنید.

درخواست کمک

4.بیمار را آهسته به پشت بچرخانید.

بیمار را آهسته به پشت بچرخانید

5.راه هوایی را باز کنید و وضعیت تنفسی را بررسی نمایید ، پیشانی را به عقب و چانه را بالا بکشید ،وضعیت تنفس را با نگاه کردن،گوش کردن صدای تنفس و احساس کردن تنفس برای سه تا پنج ثانیه بررسی کنید و اگر تنفس نداشت وارد مرحله ششم شوید.

پیشانی را به عقب و چانه را بالا بکشید

6.دو نفس عمیق بدهید،پیشانی را عقب و چانه را بالا ببرید ، سوراخ های بینی را با دو انگشت ببندید و دهان خود را محکم اطراف دهان بیمار قرار دهید (مانند تصویر زیر) ، دو تنفس عمیق برای ۱ تا ۱٫۵ ثانیه بدهید.

دو تنفس عمیق برای ۱ تا ۱٫۵ ثانیه بدهید

7.نبض را در همان سمت گردن که قرار گرفته اید لمس کنید.حدود ۱۰ ثانیه را به این کار اختصاص دهید.

نبض را لمس کنید

8.برای ماساژ قلبی ، محل دقیق گذاشتن دست بر روی سینه را پیدا کنید.(دو انگشت بالاتر از محلی که آخرین دنده ها به هم می رسند) ، قسمت پایین کف دست را روی محل مشخص شده قرار دهید و دست دیگر را مانند شکل روی دست اول قرار دهید. توجه کنید که انگشتان شما نباید با سینه در تماس باشند (فقط قسمت انتهایی کف دست).

محل دقیق گذاشتن دست بر روی سینه را پیدا کنید

9.در حالیکه بازوهای شما عمود بر قفسه سینه بیمار هستند ۱۵ بار قفسه سینه را طوری فشار دهید که با هربار فشار،قفسه سینه ۳ تا ۵ سانتی متر به داخل فرو رود (بر حسب جثه).

بار قفسه سینه را طوری فشار دهید که با هربار فشار،قفسه سینه ۳ تا ۵ سانتی متر به داخل فرو رود

10.مجددا دو تنفس عمیق مانند حالت قبل بدهید.
۱۱٫پانزده (۱۵) ماساژ قلبی و دو تنفس را به صورت ذکر شده تکرار کنید (برای ۴ دور کامل).
بعد از چهار دور ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی،یک دقیقه وقت دارید تا نبض را چک کنید.اگر وجود نداشت،دو تنفس عمیق بدهید و دوباره ماساژ قلبی را تکرار کنید.

عملیات احیای قلبی را آنقدر ادامه دهید که :
الف) بیمار نبض و تنفس عادی را آغاز کند
ب)بیمار را به مرکز درمانی برسانید

در فاصله رساندن بیمار به مرکز درمانی نگذارید بیش از ۴ دقیقه وقفه در عملیات احیا ایجاد شود

علائم حیاتی (بحثی که دقت در آن می تواند شما را تبدیل به یک حر فه ای کند )

وضعیت هوشیاری:

می تونیم بر سه حالت تقسیمش کنیم:1_هوشیار 2_کم هوش 3_بیهوش

راه تشخیص:علائم ظاهری مثل حرف زدن جواب به اعمال درد ناک

تنفس:(در دقیقه)

در افراد بالغ بالای 12 سال(20تا12)---کودکان بین یک ماه تا 12 سال(30تا15)---نوزادان از زمان تولد تا یک ماه(50تا25)

راه تشخیص:حرکت قفسه سینه و صدای حاصل از تنفش

ضربان قلب:

ضرباتی که در اثر انقباض و انبساط ما هیچه قلب به دیواره قفسه سینه وارد می شود.

راه تشخیص:صدای حاصل از ضربان قلب در قفسه سینه

نبض(در دقیقه):

ضرباتی که در اثر بر خورد خون به دیواره سرخ رگ به وجود می ایدو ما را در محل هائی خاص فشار را احساس می کنیم .

بالغین بیش از 12سال(100_60)---کودکان11تا8 سال(110_70)---کود کان5تا7سال(120_80)---کودکان4تا3(140_80)---شیر خوار1تا2 (150_90)

راه تشخیص:محل های احساس نبض که عموما جاهای که از سرخ رگ روی استخوان یا محل های سفت رد می شود و بهترین محل هااول نبض گردنی یاکاروتید --دوم نبض مچ دست یا رادیال و سوم نبض کشاله ران یا فمورال.

نکته:هیچگاه نبض را با انگشت شست لمس نکنید زیرا انگشت شست خودش نبض دارد و در محاسبه ما اشتباه ایجاد می کنه- بهترین انگشت انگشت اشاره است

فشار خون:

میزان فشاری که خون به دیواره سرخ رگ وارد می کندو البته میزان آن بسیار مهم است.

راه تشخیص:با استفاده از دستگاه فشار سنج که در آینده دقیقا کار با آن را آموزش می دم.

رنگ پوست:

شما فکر میکنید رنگ طبیعی پوست چه رنگیه؟؟؟(سفید-سیاه-زرد)

جالبه بدونید که رنگ پوست هر کس در حالت های طبیعی اون رنگ طبیعی پوست اونه و اگر وضعیت تنفس و گردش خون دچار کوچکترین مشکلی بشه رنگ پوست اونو نشون میده.

راه تشخیص:تغییر رنگ پوست بدن مثل زرد و یا کبود که در نقاط حساسی مثل زیر ناخون ها ولبها قابل دیدن هست .

مردمک چشم:

راه تشخیص ما دو نوع مرگ داریم 1_مرگ فیزیولوژیک 2- مرگ بالینی آنهائی که مرگ بالینی دارند قلب و یا تنفسشان از کار افتاده یا اصطلاحا ارست کرده و این امکان هست که با CPRبرگرده.

اما مرگ بالینی مرگی هست که مغز مرده و دیگه با کمک های اولیه نمی تونیم به اون کمکی بکنیم .

CPR

Cardio Pulmonary Resuscitation

این کلمه به معنی احیاء قلبی و ریوی می باشد . زمانی که به دلیل صدمات عصبی یا بیمار ی ویا ضربه و حوادث مختلف این دو عضو اصلی بدن یعنی قلب و ریه از کار افتادند ما با یک سری مجموعه اعمال سعی در انجام کار قلب و ریه ها داریم تا آنها توانائی کار مجدد را به دست بیاورندو البته به زبان شیرین فارسی و در حقیقت یعنی زندگی و به شکلی زنده کردن آدم مرده

1- مرگ ظاهری یا بالینی به مرگی گفته می شود که فقط قلب (سیستم گردش خون ) و شش ها(سیستم تنفسی ) از کار افتاده باشد و به مغز صدمه ای وارد نشده و هنوز سلول های مغزی زنده باشند.

2- مرگ حقیقی که ادامه مرگ مغزی می باشدبه معنای از بین رفتن سلول های ماهیچه قلب و شش ها و مغز یا مرگ مغزی است که البته ما به عنوان امداد گر برای این افراد که در مراحل اولیه مرگ مغزی نیاز به دستگاه و احیاء مغزی دارند (CCPR) کار خاصی نمی توانیم انجام دهیم

خوب تا اینجا فهمیدیدکه CPR چه کار است و به درد چه کسایی میخوره پس خوب دقت کندید :

ببینید ما برای اینکه CPR انجام بدیم باید اول یه مجموئه اقدامات اولیه رو انجام بدیم تا ضریب اطمینان کارمون بالا بره

برای شروع کار باید سه مرحله اصلی رو انجام بدیم:

Airway:باز کردن راه های هوای

باید چک کنید که که آیا مسیر عبور تنفس باز است یا خیر و انجام این عمل که سر رو کمی به سمت عقب بکشیم و گردن هم کمی بالا قرار گیرد چون ماهیچه های زبان

در هنگام بیهوشی به سمت عقب حرکت می کنند و راه تنفسی مصدود می شود و ما با اینکا ر ماهیچه ها رو به سمت عقب می کشیم و پس اولین مشکل به همین سادگی حل شد

Breathing:برقراری تنفس

ما در این مرحله با تنفس مصنوعی سعی در بالا بردن اکسیژن خون میکنیم(پائین تر به طور کامل تنفس مصنوعی رو آموزش می دم)

Circulation:برقراری گردش خون

ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی:

ماساژ به فشار های ما که عمود بر قفسه سینه به عمق 3 تا 4 سانتی متر به مصدوم وارد میشه می گن و تعداد این دو عمل بسته به یک یا دو امداد گر بودن متفاوت است.

تعداد امداد گر برای CPR تنفس مصنوعی ماساژ قلبی

1- امدادگر 2 تنفس در هر دور 15 ماساژدرهر دور

2- امدادگر 1 تنفس در هر دور درشیوه جدیدآنقدرکه فردماساژورخسته شود

چگونگی تنفس مصنوعی:

_ تنفس مصنوعی به صورت دهان به دهان(برای افراد بالغ )

_ تنفس دهان به بینی(افرادی که به هر دلیل نمی توان از طریق دهان به آنها تنفس داد)

_ تنفس دهان به دهان و بینی(برای نوزادان کودکان که اندام صورت کوچکی دارند)

در هنگام تنفس مصنوعی باید دقت کنید که آیا قفسه سینه بالا می رود یا نه و از صحت تنفس تان مطمئن شود .

توجه:

در تنفسی که به نوزادان می دهید حتما با ید دقت داشته باشید که باید در ریه نازک و حساس آنها به آرامی فوت کرد و هر گونه فشاری در هنگام تنفس باعث ترکیدن ریه های حساس نوزادان و یا کودکان می شود.

ماساژ قلبی:

ما با ماساژی که به قلب می دهیم سعی داریم که کار انقباض و انبساط قلب(یعنی عمل پمپاژ خون در رگ های بدن) را انجام دهیم.

محل ماساژ:

محل ماساژ در بالغین از زائده خنجری شکل قفسه سینه یا همان گزیفوئید سه انگشت بالا تر است که اگر ما وسط قفسه سینه را به سه قسمت مساوی تقسیم کنیم حد فاصل 3/1 تحتانی با 3/2 فوقانی محل ماساژ قلبی ماست.

البته در کودکان و نوزادن عمق و محل ماساژ فرق می کند که در مورد محل ماساژ بهتر است بدانیدکه در نوزادان دقیقا وست جناق سینه محل ماساژ ماست.

عمق ماساژ:

در افراد بالغ عمق ماساژ ما 3 تا5سانتی متر خواهد بود (نترسید این مقدار زیاد نیست . دنده های ما درقسمت وسطی قفسه سینه حالت غزروفی و ارتجاعی زیادی دارد و فشار شما را تحمل می کند).

و در کودکان5/2 تا 5/3 سانتی متر و در نوزادان 5/1 تا 5/2 سانتی متر باید باشد.

نحوه قرار گرفتن دست هاو چگونگی ماساژ:

با دقت به عکس زیر می بینید که دست ها کاملا عمود به قفسه سینه و گشیده هستند.د در فشاری که به صورت منظم وارد می شود از کمر امداد گر نا شی می

شود نه از دستان یا کتف امداد گر.

مطالب تکمیلی در بحث CPR:

باید بدانید که برای صحت عمل احیاء قلبی تنفسی اعمال زیر را حتما انجام دهیم:

_ زیر پشت مصدوم کاملا سفت باشد و مصدوم روی تخت یا محل نرمی قرار نگرفته باشد.

_ پشت کمر مصدوم ساف باشد و به سمتی شیب نداشته باشد که فشلر ماساژ ما را منحرف کند.

_ پیراهن یا لباسی که مصدوم به تن دارد باید باز شود که قطر پارچه یا دگمه و زیپ لباس خللی در کار ما به وجود نیاورد.

_ بهتر است که پا های مصدوم از قلب وی بالا تر قرار گیرد تا حجمی از خون که در پا ها قرار دارد به سمت قلب بیاید و در فشار لازم خون به ما کمک کند.

_ علائم صحت CPR:

همان طور که گفتیم یکی از علائم نرسیدن خون اکسیژن دار به اندام بدن سیانوز کردن

و یا کبود شدن ناخون ها و لبها است و همین طور هم می توان از علائم صحت کار ما که تا مین خون اکسیژن دار است . باز گشت رنگ طبیعی به اندام حساس بدن باشد.

تشخیص ایست قلبی و تنفسی و چگونگی انجام احیای قلبی – ریوی (CPR)

کمک های اولیه

تشخیص ایست قلبی و تنفسی

جهت اطمینان از ایست تنفسی با مشاهده حرکات تنفسی قفسه سینه می‌توان به وجود تنفس در مصدوم پی برد و یا می‌توان گوش یا گونه خود را نزدیک دهان وی قرار داد تا صدای تنفس وی را شنیده، یا جریان آن را حس کرد و یا از گرفتن شیشه ساعت یا آینه کوچک جلوی دهان و بینی مصدوم استفاده کرد تا بخارات خارج شده از دهان مصدوم مشخص شود.

سپس نبض بیمار بررسی می‌شود. بهترین محل لمس نبض در بچه‌های کوچک نبض شریان رانی است که در ناحیه کشاله ران لمس می‌شود و یا شریان بازویی ؛ و بهترین محل نبض در بچه‌های بزرگتر (بالای یک سال) و بالغین نبض گردنی است که در ناحیه گردن و کنار غضروف تیروئید قرار دارد. لمس نبض باید با دو انگشت نشانه و میانی صورت گیرد.

در صورتی که هیچگونه نبضی احساس نشود و یا مصدوم تنفس خود بخودی نداشته باشد، عملیات احیاء باید انجام شود.

بیشترین شانس برای زنده ماندن ارگانهای حیاتی بدن خصوصاً مغز در صورت ایست قلبی و تنفسی ۳ الی ۴ دقیقه است و در این فرصت باید سریعاً اقدامات اولیه برای مصدوم انجام شود.

حداکثر زمان انجام عملیات احیای قلبی – ریوی در منابع علمی مختلف ، گوناگون ذکر شده ؛ اما مدت زمانی بین ۳۰ تا ۴۵دقیقه زمانی مناسب به نظر می‌رسد که پس از این مدت اگر عملیات احیاء موفق به نجات مصدوم یا بیمار نگردید، می‌توان از ادامه عملیات خودداری نمود.

احیای قلبی – ریوی (CPR)

همان گونه که ذکر شد چنانچه پس از وقوع ایست قلبی و تنفسی در کمتر از ۴ دقیقه به فرد مصدوم رسیدگی شود و عملیات احیاء وی شروع گردد شانس زنده ماندن وی بالا خواهد رفت. قبل از شروع عملیات احیای قلبی – ریوی باید مطمئن شد آیا فرد واقعاً دچار ایست قلبی – ریوی شده است یا خیر، چرا که انجام عملیات احیای قلبی – ریوی بر روی فردی که دچار ایست قلبی نشده باشد، می‌تواند منجر به ایست قلبی و مرگ وی شود و انجام ماساژ قلبی و دادن تنفس مصنوعی صرفاً در مواردی باید انجام شود که یا ایست کامل قلبی و تنفسی صورت گرفته باشد و یا وضعیت ضربان قلب و تنفس به گونه‌ای مختل باشد که باعث اختلال و افت شدید هوشیاری ، بیهوشی مصدوم ، کبودی صورت و لبها و بروز اختلال شدید در علائم حیاتی شده باشد و با ادامه حیات وی منافات داشته باشد.

مراحل عملیات احیا

۱- بیمار را به پشت بخوابانید و او را صدا بزنید و به آرامی تکان دهید تا پاسخ به تحریک مشخص شود.

۲- اگر بیمار بدون پاسخ باشد راههای تنفسی او را کنترل کنید. چنانچه راه تنفسی بسته است با کمک انگشت راه تنفسی وی را باز کنید و چنانچه راه تنفسی باز است ولی بیمار نفس نمی‌کشد تنفس مصنوعی را شروع کنید.

۳- در صورتی که از صدمه ندیدن مهره‌های گردنی مصدوم مطمئن هستید، گردن مصدوم را به جلو و سر او را به عقب خم نمایید تا مسیر راه هوایی مصدوم در بهترین و مستقیم‌ترین وضعیت واقع شود و چانه مصدوم را بالا و جلو بیاورید. در صورت صدمه دیدن مهره‌های گردنی بدون حرکت دادن به سر و گردن مصدوم ، با قرار دادن شست‌ها روی چانه فک پایینی مصدوم را به سمت جلو و بالا آورید تا ضمن باز شدن دهان ، مسیر راه هوایی نیز مستقیم قرار گیرد.

۴ - دو تنفس مناسب دهان به دهان به وی بدهید.

۵- نبضها را لمس نمایید. اگر ضربان نبضها لمس شود باید به تنفس مصنوعی ادامه داد و اگر لمس نشود، ماساژ قلبی باید شروع شود.

۶- جهت انجام ماساژ قلبی ، دست چپ خود را به حالت ضربدر پشت دست دیگر گذاشته ، پاشنه دست راست را بر روی جناق سینه به اندازه دو بند انگشت بالاتر از محل دو شاخه شدن جناق قرار دهید. آرنج‌ها نباید خم شوند. به کمک وزن بدن فشار محکمی به قفسه سینه وارد کنید تا جناق سینه به اندازه تقریبی ۴ الی ۵ سانتیمتر به داخل برود. تعداد مفید ماساژ قلبی باید حدود ۱۰۰-۸۰ بار در دقیقه باشد و به ازای هر ۱۵ ماساژ قلبی ۲ تنفس مصنوعی با روش دهان به دهان داده شود.

در صورتی که فرد دیگری به امدادگر کمک می‌کند باید به ازای هر ۵ ماساژ قلبی یک تنفس مصنوعی داده شود. امروزه بر اساس نظر متخصصین و بسیاری از مراجع علمی در عملیات احیای قلبی – ریوی دو نفره نیازی به قطع ماساژ قلبی برای انجام تنفس مصنوعی نیست و همزمان با انجام ماساژ قلب توسط یک فرد ، فرد دیگر می‌تواند تنفس مصنوعی را انجام دهد.

۷- پس از گذشت یک دقیقه عملیات را به مدت ۴-۵ ثانیه جهت لمس نبض گردنی متوقف نمایید. اگر نبض لمس شود ماساژ قلبی را قطع نمایید و چنانچه تنفس هم برقرار شده باشد تنفس مصنوعی را متوقف کنید. در صورت عدم لمس نبض و عدم برقراری تنفس خود به خودی ماساژ قلبی و تنفس مصنوعی را مجدداً شروع کنید و هر ۳ دقیقه یک بار عملیات را جهت لمس نبضها به مدت ۴-۵ ثانیه متوقف نمایید.

عملیات احیا در کودکان

در شیرخواران (زیر یک سال) تنفس به روش «دهان» به «دهان و بینی» است یعنی دهان امدادگر روی بینی و دهان کودک قرار می‌گیرد. و تنفس مصنوعی با شدت و حجم ملایمتر از بالغین که باعث پارگی ریه کودک نشود انجام می‌شود. در کودکان بالای یک سال ، مانند بزرگسالان ، تنفس دهان به دهان انجام می‌شود ولی با شدت و حجم ملایم و متوسط.

برای شیرخواران در هنگام ماساژ قلبی فقط از فشار روی جناق سینه با ۲ انگشت اشاره و میانی استفاده می‌شود و در کودکان بالای یک سال فقط از فشار یک دست استفاده می‌شود تا صدمه‌ای به قلب و ارگانهای داخلی نرسد.

در ضمن در انجام عمل احیای قلبی – ریوی چه به شکل یک نفره و چه به شکل ۲ نفره برای افراد زیر ۸ سال به ازای هر۵ ماساژ قلبی یک تنفس مصنوعی لازم است.

نکات مهم احیا

فرد را نباید روی سطح نرم مثل تشک یا تختخواب بخوابانید، بلکه سطح سختی مثل کف اتاق بهتر است.

در تنفس دهان به دهان باید بینی مصدوم را با دو انگشت خود ببندید تا هوایی که به ریه‌ها دمیده می‌شود مستقیماً از آن خارج نشود.

موقعیت سر و گردن را درست تنظیم کنید.

طی عملیات احیاء فردی را جهت تماس با اورژانس یا پزشک مأمور نمایید.

باید دهان شما با دهان مصدوم کاملاً مماس باشد تا هوایی از بین آنها خارج نشود. برای پیشگیری از انتقال بیماریها در حین انجام تنفس مصنوعی می‌توان از ماسک ویژه این کار یا پارچه توری مناسب استفاده نمود.

عملیات احیاء را تا زمانی که فرد با تجربه یا پزشک بر بالین بیمار برسد و یا تا زمانی که وی به درمانگاه منتقل شود ادامه دهید.

چنانچه مصدوم مشکوک به ضایعه نخاعی است، سر را مختصری به عقب کشیده به آرامی کمی به عقب خم نمایید سپس تنفس مصنوعی و ماساژ قلبی را ادامه دهید

Dr.R پنج‌شنبه 1 دی 1390 ساعت 17:15